ناسازگار بودن «اصل عدالت» با انكار «مستقلات عقليه»

چگونه «اصل عدالت» با انكار «مستقلات عقليه» ناسازگار است؟

منكران حُسن و قُبح می گويند: عقل بدون حكم شرع خوب و بد را نمى فهمد؛ البته در مقام سخن، نه در مقام عمل. مثلا اگر كسى بر صورت كودك آنها سيلى بزند و يا بي دليل خانه شان را آتش بزند، اين عمل را قبيح شمرده و مستحق مجازات مى دانند و در انتظار آيه يا روايتى درباره آن نمي مانند؟! به علاوه، قبولِ مستقلاّت عقليّه پايه اصلى قبولِ نبوت انبياء است و بدون آن سخن هر پيامبرى رد مي شود و معجزات آنها نشانه اى از صدقشان نيست؛ چرا كه با انكار مستقلاّت عقليّه، احتمال دروغ در سخنان آنها و ظهور معجزات ایشان وجود دارد.

اقسام «افعال» از جهت «حُسن و قُبح»

«افعال» انسان از جهت اتصاف به «حُسن و قُبح» به چند دسته تقسیم می گردد؟

افعال انسانى بر سه گونه است. قسمتى از آنها درك حُسن و قُبحشان براى همه روشن است و با تغيير شرايط و ظروف تغيير نمى كند مانند حُسنِ احسان و قُبحِ ظلم. بخش ديگر، افعالى كه همگان حُسن و قُبح آن را درك مى كنند، ولى شرايط و ظروف مختلف در آن اثر مى گذارد، مثل صدق و کذب كه در بعضى از شرايط، دروغ حسن و راستگويى قبيح است. قسم سوم افعالى است كه حُسن و قُبح آن ضرورى نيست. بعضى آن را خوب و بعضى بد و يا اصلا در تشخيص حُسن و قُبحِ آن ساكتند كه بايد در این امور به دامان «وحى» چنگ زد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الصّادقُ عليه السّلام :

مَنْ دَمِعَتْ عَيْنُهُ فينَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شيعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.

امالى شيخ مفيد، ص 175