تبيين آیات متشابه قرآن راجع به «اعضاء و جوارح» خداوند

آیات متشابه قرآن راجع به «اعضاء و جوارح» خداوند چگونه تبيين مي شود؟

«اشاعره» مى پندارند كه خداوند داراى اعضا و جوارح است؛ دست، پا، صورت و چشم دارد و به آياتى تمسّک جسته اند كه در آنها واژه هاى «يد، وجه، عين و ساق» به كار رفته است. ولى در اين آيه ها دليلى بر پندار اشاعره وجود ندارد؛ زيرا عبارت «غُلِّ يَدْ» كنايه از عجز و ناتوانى است، در مقابل «بَسْطِ يَدْ» كه كنايه از قدرت و توانايى است و در استعمال رايج عرب با همين معنا به كار مى رود. همچنین عين، در آیات قرآن به معناي عنايت خاصّ است. در واقع مقصود در تمامی این آیات، معنی کنایی است.

استثناء وجه و کفین در حجاب

یا حکم حجاب صورت و دستها را نیز شامل مى شود؟

بیشتر فقها می گویند: پوشاندن وجه و کفین از حکم حجاب مستثنى است مگر اینکه منشأ فساد و انحرافى گردد. در حالى که جمعى، فتوا به وجوب پوشاندن وجه و کفین داده یا حداقل احتیاط مى کنند. اما در آیه 31 سوره نساء، قرائنى وجود دارد که قول اول را تایید می کند. خداوند می فرماید: «آنها نباید زینت خود را آشکار سازند جز آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است» و در ادامه می فرماید: «نها باید خمارهاى خود را بر سینه هاى خود بیفکنند». مفهوم آیه پوشانیدن تمام سر، گردن و سینه است و سخنى از پوشانیدن صورت در آن نیست.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

دِرْهَمٌ فِي الْحَجِّ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفَيْ أَلْف فِيمَا

يک درهم در راه حجّ هزينه کردن، بهتر و بالاتر از دو ميليون درهم است که در غير حجّ در راه خدا هزينه شود

تهذيب الأحکام: 5/22