مفهوم بداء
بداء چیست؟
منظور از «بداء» که جزء عقاید شیعیان است چیست؟ و آیا صحّت دارد که بعضی می گویند: حضرت امام صادق(علیه السلام) قبل از وفات فرزند خود اسماعیل می فرمود: «امام بعد از من فرزندم اسماعیل است»، ولی پس از آن که اسماعیل در زمان حیات آن حضرت وفات کرد، حضرت فرمود: «در مورد امامت اسماعیل برای خداوند بداء حاصل شد»؟!
«بداء» در لغت به معناى آشکار شدن است؛ زمانی که مقدّمات کارى در نظر ما از هر جهت مهیّاست، ولى پیشامدهاى غیر منتظره اى رخ مى دهد و آن کار انجام نمى شود در این جا گفته مى شود: «بدا الله انّه لا یرید هذا» یعنى؛ از خداوند آشکار شد که نمى خواهد این کار انجام شود. بنابر این مقصود این نیست که براى خدا آشکار شد، تا مستلزم جهل به تقدیر دوّم باشد بلکه مقصود این است که از خدا براى ما آشکار گشت. آری درباره خدا «ابداء» یعنى اظهار است. یعنی چیزى را که مخفى کرده بود، آشکار مى سازد.