البیان و التبیین

معرفی کتاب «البیان و التبیین»

کتاب «البیان و التبیین» توسط ابو عثمان عمرو بن بحر بن محبوب کنانى لیثى معروف به جاحظ (163ـ255ق) تالیف شده است که از مهم ترین منابع دوره اسلامى در زمینه ادبیات بوده و غنى ترین مطالب تاریخ ادبیات عرب را در بر گرفته است و هر یک از علماى اسلام به فراخور نیاز خود از آن بهر برده اند. این کتاب در واقع، تبیین و توصیف علوم و فنون فصاحت و بلاغت به شمار مى رود که بسیارى از شواهد و مطالب ادبى بزرگان سخن در تاریخ اسلام مثل کلمات نورانى و گوهر بار امام على، امام حسن، امام حسین(علیهم السلام) و سایر سخنوران فصیح و بلیغ عرب را در بردارد. از این لحاظ منبع بسیار مناسب براى علماى شیعه از جهت یافتن بسیارى از سخنان آن بزرگواران به شمار مى رود. مثلا جاحظ در البیان و التبیین بیش از یک صد وپنجاه گفتار از امام على(علیه السلام) و بیش از ده گفتار از امام باقر(علیه السلام) را نقل کرده و همچنین پنجاه مورد در مدح و منقبت على و فرزندان بزرگوار او(علیهم السلام) و توصیف هاى عالمانه از آنان در آثارش بیان کرده است. البته در برخى موارد به علت بد فهمى و کج اندیشى سخنان ناروایى در مورد اهل بیت پیامبر(علیهم السلام) گفته است که علماى شیعه به نقد آنها پرداخته اند.

الأغانى

معرفی کتاب «الاغانى»

«الاغانى» عنوان کتابى در زمینه ادبیات و تاریخ عرب است که توسط على بن حسین بن محمد بن احمد بن هیثم مروانى اموى ابو الفرج اصفهانى (284ـ356ق) تالیف شده است و از مهم ترین منابع دانشمندان اسلام اعم از شیعه و سنى در زمینه تاریخ، لغت، شعر، تراجم، و حدیث به شمار مى رود. به اعتراف و اتفاق همه مورخان و تراجم نویسان و کتاب شناسان هیچ کتابى مثل آن نوشته نشده است. ابو الفرج این کتاب را در طى پنجاه سال تالیف کرده است. او در این کتاب با تکریم و احترام فراوان از على بن ابى طالب(ع) یاد کرده است. به همین دلیل توسط برخى از متعصبان اهل سنت به عنوان شیعه و کذّاب معرفى شده است. او از حضرت على(ع) به عنوان امیر المومنین على بن ابى طالب صلوات الله علیه تعبیر آورده است نه به عنوان خلیفه چهارم. این کتاب یکى از غنى ترین منابع درباره سخنان و کلمات گهربار على(ع) و حوادث مربوط به زندگى ایشان و سایر ائمه(علیهم السلام) به شمار مى رود و مورد توجه بسیارى از علماى شیعه قرار گرفته است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ السجّادُ عليه السّلام :

اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.

من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه عليها السّلام را به ياد نياوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت .

بحارالانوار، ج 46، ص 109