این کتاب توسط ابوحیان اثیر الدین محمد بن یوسف بن على بن یوسف بن حیان غرناطى اندلسى (654ـ745ق) نوشته شده است. ابوحیان اندلسى که از جمله برجسته ترین دانشمندان در زمینه ادبیات و زبان شناسى بود، قوى ترین تفسیردر زمینه تفسیرادبى قرآن را نوشته است، به طورى که این تفسیربه عنوان مرجعى مهم براى مفسران شیعه و سنى در زمان هاى بعدى به شمار مى رود. به دلیل اهمیت زیاد آن، این کتاب را در ردیف تفاسیر علمى چون تفسیرواحدى، قرطبى و مفاتیح الغیب فخررازى دانسته اند. ابوحیان اندلسى دانشمندى حنبلى مذهب و اهل ظاهر بود و با فلسفه و عرفان و هر علم عقلى و نظرى دیگر مخالف بود؛ بنابراین، او در بیان عقاید سلفى و اهل ظاهر در این کتاب سنگ تمام گذاشته است. او بر خلاف سایر معاصران حنبلى خود نسبت به شیعه و ائمه هدى(ع) کینه و عناد نداشته و در ذیل آیات مربوط به ولایت امامان شیعه، به نفع عقاید شیعه و در تایید مطالب آنان سخن گفته است. او حتى مخالفان ائمه به ویژه امام على(ع) را لعن و نفرین کرده و به احادیث و فرمایشات الهى آن حضرات تمسّک جسته است.
 

محمد بن یوسف بن على بن یوسف ابن حیّان اثیر الدین ابوحیان اندلسى جیانى (654 ـ 745 ق) از بزرگان تفسیر، حدیث و ادبیات اهل سنت به شمار مى رود. او در نواحى شهر غرناطه به دنیا آمد، به شهر مالقه مهاجرت کرد، در آنجا رشد یافت، و سپس با انتقال به قاهره در آنجا ساکن شد و در همانجا وفات یافت. او همچنین به شهرهاى مختلفى از مناطق سرزمین اسلامى مثل افریقا، اندلس، اسکندریه، مصر و حجاز مسافرت کرد و از محضر بیش از چهار صد و پنجاه استاد بهره برد. تبحّر او در رشته هاى مختلف علوم به ویژه ادبیات عرب موجب شد تا او را با القابى مثل «شیخ النحاه» یا «امام النحاه»، «شیخ المحدّثین» و «رئیس العلماء» عنوان بدهند. او به گفته شاگردش صفدى پیرو مذهب شافعى بود و برخى او را حنبلى و اهل ظاهر مى دانستند. به دلیل داشتن گرایش به مذهب سلفى، عقاید اشعرى و شافعى، با فلسفه و ذوقیات (عرفان و تصوف) میانه خوبى نداشت و به رد فلسفه و تصوف مى پرداخت. او با ابن تیمیه مباحثه و مناظراتى داشت و در کتاب‌هایش بر ضد او و نظراتش مطلب نوشت. او همچنین در کتاب تفسیرخود (یعنى البحر المحیط) غالب نظرات زمخشرى معتزلى را به تمسخر گرفته و رد کرده است و میانه خوبى با عقاید اعتزال نداشته است. او در ذیل تفسیر آیات مربوط به ولایت ائمه هدى (علیهم السلام) به نفع شیعه و تایید مطالب و عقاید آنها سخن گفته است؛ مثل معناى مودّت که او آن را مختص به اهل بیت پیامبر و ائمه (علیهم السلام) مى داند. زیرا وى نسبت به حضرت على (علیه السلام) ارادت ویژه اى داشت و مخالفان آن حضرت را لعن و نفرین مى کرد و در کتاب‌های خود به فرمایشات و احادیث آن حضرت استناد و تمسک مى کرد.