اهمیت «تجربه» در کلام امام علی(ع)

امام علي(علیه السلام) در حکمت 211 نهج البلاغه در تبیین اهمیت «تجربه» چه می فرمایند؟

امام علي(ع) درباره اهمیت «تجربه» می فرماید: «حفظ تجربه بخشى از موفقيت است». در واقع استفاده از تجارب پيشين سبب موفقيت در زمينه هاى علمى و اجتماعى می شود. لذا بعضى از علوم را علوم تجربی می نامند، زیرا بواسطه تجربه پيشرفت كرده اند. امام(ع) به مالک اشتر می فرماید: «از ميان آنها افرادى را برگزين كه داراى تجربه باشند». اما برخی بر این باورند که بايد بزرگسالان را از صحنه اجتماع كنار گذاشت؛ لکن آنان مجموعه عظيمى از تجاربند. از این رو موفقیت در سایه تجارب بزرگسالان و نيرو و نشاط جوانان حاصل می شود.

انواع «علم» و اصالت برخي از آنها

چند نوع «علم» در جهان وجود دارد و کدام یک از آنها اصیل است؟

دانش انسان دو گونه است: اول تجربی که روشن ترین دانشها است؛ ولی در برخی موارد همراه با خطا می باشد که در برای رفع خطا نیاز به کمک خرد دارد. دوم علوم نظری که برای حل برخی از مجهولات به کمک علوم تجربي می آید. علومی مثل تاريخ بشرى، تاريخ طبيعى، علم هيئت، روان شناسى که علوم تجربی و آزمایشگاهی هستند با کمک خرد و علم نظری به نتیجه مي رسند.

انگیزه گرایش به «مذهب» در عصر ما

در عصر کنونی چه عواملی را می توان برای گرایش به «مذهب» نام برد؟

علوم انسان دو گونه است: اول: تجربی که با خطا همراه است. دوم: علوم نظری که به کمک علوم تجربی می آید تا بسیاری از مجهولات مثل مسئله علّت و معلول و... که با آزمایش و تجربه قابل حل نیست را حل کند؛ مثلاً پيدا شدن یک لوح سنگ قدیمی یا قبر متروکه ای و یا فسیل برخی حیوانات يا کشف یک اتم و یا ساختن یک قلب مصنوعي و ... همه بيانگر اين است كه نشان دهد انگيزه اى طبيعى تر از اين براى پيدايش افكار مذهبى و ايمان به وجود يك عقل كل و قدرت بى پايان و مافوق طبيعى وجود ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ السجّادُ عليه السّلام :

اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.

من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه عليها السّلام را به ياد نياوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت .

بحارالانوار، ج 46، ص 109