در زمان بنى امیّه خصوصاً یزید، منکرات شرق و غرب جهان اسلام را فرا گرفته و معروف ها به فراموشى سپرده شده بود. حتّى مدینه مرکز حکومت پیامبر(ص) آلوده به انواع محرّمات بود. صلحا و عبّاد از صحنه حکومت کنار گذاشته شده و ظالمان و فاسدان و تبعیدیان و مطرودان زمان پیامبر(ص) زمام امور را به دست گرفته بودند. در چنین شرایطى امام حسین(ع) با تمام وجود رسالت امر به معروف و نهى از منکر را ادا نمود که اگر قیام امام نبود معلوم نبود بنی امیه چه بر سر اسلام مى آوردند.

 امر به معروف و نهى از منکر سه مرحله دارد، که توجّه به آن لازم است: 1- مرحله قلبى: یعنى در دل عاشق معروف و دشمن منکر باشد؛ 2- مرحله زبانى: علاوه بر عشقِ درونى نسبت به معروف و بیزارى قلبى از منکرات، آن را بر زبان جارى سازد و در برخورد با منکرات و ترک معروف ها با زبان خویش و به صورت مؤدّبانه و دوستانه تذکّر دهد؛ 3- برخورد عملى و فیزیکى: که این مرحله از امر به معروف و نهى از منکر، کار حکومت است.

«امر به معروف و نهى از منکر» از همه وظایف دینى مهم تر است. درست مانند مزرعه بزرگى که برای  سرپا ماندن و ثمره دادن، علاوه بر آبیارى منظّم، کافى و به موقع، نیازمند دفع آفات نیز می باشد. در حقیقت امر به معروف حکم آبیارى مزرعه عظیم دین و نهى از منکر حکم آفت زدایى آن را داراست. این که در روایات اسلامی امر به معروف و نهى از منکر از همه واجبات مهم تر شمرده شده، دلیلش این است که بدون این دو بقیّه واجبات به بار نمى نشینند.