به خاطر شرایط فیزیولوژیک، رشد بدنی، عقلانی و روانی دختران زودتر از پسران صورت می گیرد و تکلیف بر قدرت عقلانی، توانایی جسمی و «بلوغ» مترتب است. «بلوغ» به معناى رسيدن به سنّ خاصّى است كه انسان در آن سن «آمادگى انجام كار مورد نظر را دارد». تعیین زمان بلوغ شرعی دختران چند سال زودتر از پسران، بر اساس صلاحیت طبیعی و به معنای هماهنگی قوانین تشریع با مقررات تکوین است. از طرفی زودرس بودن دوره بلوغ جنسی دختران در مقایسه با پسران، باعث قرار گرفتن آنان در معرض گناه می شود، اما اسلام با بیان لزوم مسئولیت پذیری دختران از همان سن در قبال احکام شرعی، زمینه پیشگیری از گناه و واکسینه شدن از خطاها در آنان ایجاد می کند.
ضمن اینکه بلوغ مراحل و صورت بندی های مختلفی دارد و بر اساس همین مراحل فقها، عباداتی را که ممکن است برای دختران در سن پایین مشقت بار باشد، با یک سری از احکام جایگزین، مورد تخفیف قرار داده اند. شارع مقدس در این موضوع که متناسب با هر سن و توانی، چه خواسته هایی را از شخص مکلف بخواهد، ظرافت ها و دقت ها و اقضائات مورد نیاز را لحاظ کرده است.

برخی مغرضانه یا جاهلانه، پایین بودن سن بلوغ در دختران را مورد اشکال قرار داده و می گویند: کم بودن سن بلوغ و تکلیف در دختران، زحمتی زودرس است و مردان را در این زمینه خوش شانس تر و برتر از زنان می باشند. در پاسخ می توان گفت: توفیق زن بیش از مرد است؛ زیرا خداوند آنان را زودتر به حضور پذیرفته و با آنان سخن می گوید. در واقع زن برای دریافت فضایل، شایسته تر از مرد است. لذا بلوغ یک شرافت است. از سویی متخصصان رشد دختران را سریع تر از پسران می دانند. زیرا رشد استخوان بندی و غدد تناسلی در آنان سریع تر است.