گرچه «وجدانِ بيدار» در وجود ما يك عامل مؤثّرِ معنوى است و مى تواند تا حدودي اعمال ما را كنترل كند؛ ولى آن چنان كه بايد باشد نيست؛ بلكه بسيار اتّفاق افتاده كه در كشاكش وجدان و ساير اميال و غرايز(خودخواهى، جاه طلبى، شهوت جنسى و ...) وجدان شكست خورده و عقب نشينى كرده است. افرادى كه براى اندوختنِ ثروت هاى بى حساب، دست به تقلّب و تزوير در تمام نيازمندى هاى مردم مى زنند و از اين راه جان عدّه اى را به خطر مى اندازند، ممكن است وجدان هم داشته باشند؛ ولى مسلّماً يك وجدانِ شكست خورده كه در برابر علاقه مُفرِط به ثروت، عقب نشينى مى كند.

در منابع حديثى، اهمّيّت فوق العاده اى به «عفّت» داده شده از آن جمله اينكه: «هيچ عبادتى در پيشگاه خداوند، برتر از عفّت در برابر شكم و مسايل جنسى نيست». «كدام تلاش در راه اطاعت خدا، برتر از عفّت در مقابل شكم و مسايل جنسى است». «هنگامى كه خداوند خير و خوبى براى بنده اش بخواهد؛ به او توفيق مى دهد كه در برابر شكم و شهوت پرستى عفّت پيدا كند». «ارزش هر كس به اندازه همّت او و صداقت هر كس به اندازه شخصيت او و عفّت هر كس به اندازه غيرت اوست» و ... .

از نظر لغت «عفت» به باقيمانده چيزي گفته مي‌شود. سپس به حاصل شدن حالتي براي نفس اطلاق شده كه باعث غلبه كردن بر شهوت مي‌شود. مراد از شهوت، معناي عام آن است كه شامل شهوت مال و جاه و شهوت جنسي و ... مي‌شود.