«لعان» به نوعی تبصره حکم «قذف» است؛ یعنی اگر کسی همسر خود را متهم به زنا کند، حد قذف بر او جارى نمى شود، چرا که ممکن است راست بگوید؛ و از سوى دیگر، ادعاى او بدون دلیل نیز پذیرفته نخواهد شد. قرآن در حکم لعان می گوید: نخست شوهر باید چهار بار خدا را شاهد بگیرد که در این ادعا راستگو است و در پنجمین بار می گوید: لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد. در اینجا زن بر سر دو راهى است؛ اگر سخنان مرد را تصدیق کند و نفى این اتهام از خود نکند، مجازات می شود. اما زن نیز می تواند لعان را اجرا نماید.

در شأن نزول آیات لعان آمده؛ «سعد بن عباده» در حضور پیامبر(ص) عرض کرد: اگر وارد خانه خودم شدم، و دیدم مرد فاسقى با همسر من در حال عمل خلافى است چه باید کنم؟. اگر به دنبال چهار نفر شاهد بروم او کار خود را کرده و فرار می کند. اگر او را به قتل برسانم، به عنوان قاتل قصاص مى شوم. اگر بیایم و شکایت کنم حد قذف جاری می شود. تا آن که «هلال بن امیه» و براى شکایت خدمت پیامبر(ص) آمد، و  گفت: من با چشم خود مرد فاسقى را شب هنگام با همسرم دیدم. پیامبر خواستند هلال را حد بزنند که آیات لعان نازل شد.