آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن در سوره «ابراهيم» هدف از بعثت و نزول قرآن را خارج ساختن مردم از ظلمت ها دانسته و مى فرمايد: «اين كتابى است كه بر تو نازل كرديم تا مردم را از تاريكى ها به سوى روشنايى به فرمان پروردگارشان در آورى ...». طبق این آیه هدف از بعثت و نزول قرآن، خارج كردن انسان ها از اين همه تاريكى ها و حركت به سوى نور توحيد و تقوا و عدل و داد و اُخُوت و برادرى است. از اين كه واژه «ظلمات» به صيغه جمع و «نور» به صيغه مفرد آمده می فهميم كه طرق انحرافى بيش از يك راه و طريق توحيد منحصر به يك راه است.

قرآن در سوره ابراهيم، آيه 1، هدف بعثت و نزول قرآن مجيد را خارج ساختن مردم از ظلمت ها به سوى نور شمرده، مى فرمايد: ([این] کتابى است که بر تو نازل کردیم، تا مردم را از تاریکیها [ى شرک و ظلم و جهل] به سوى روشنایى [ایمان و عدل و آگاهى،] به خواست پروردگارشان بیرون آورى و، [و هدایت کنى] به سوى راه خداوند توانا و ستوده)؛ «كِتَابٌ اَنْزَلْنَاهُ اِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ اِلَى النُّورِ بِاِذْنِ رَبِّهِمْ اِلى صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ».(1)
«ظلمات» مخصوصاً با توجّه به صيغه جمع بودنش، مفهوم وسيعى دارد كه انواع تاريكى ها را شامل مى شود: تاريكى شرك، ظلم، جهل، هواى نفس و انواع حجاب هايى كه بر قلب انسان فرو مى افتد و انواع تاريكى هايى كه در صحنه اجتماع ظاهر مى گردد. هدف نزول كتب آسمانى، اين است كه انسان ها را از اين همه تاريكى ها خارج كنند و به سوى نور توحيد و تقوا و عدل و داد و اُخُوت و برادرى رهنمون شوند.
قابل توجّه اين كه «ظلمات» به صيغه جمع و «نور» به صيغه مفرد آمده است؛ زيرا طرق انحرافى يكى و دو تا نيست؛ امّا طريق توحيد و راه حق تنها يك راه است و آن همان خط مستقيمى است كه در ميان مبدأ و معاد وجود دارد، نور ايمان و تقوا مايه وحدت و يگانگى است؛ امّا ظلمات شرك و هوی پرستى و طغيان، مايه اختلاف، تحيّر و سرگردانى است و اين كه بعضى از مفسّران، «ظلمات» را تنها به معناى شرك و «نور» را به معناى توحيد تفسير كرده اند دليلى بر آن نيست؛ بلكه اين فقط يكى از مصاديق معناى وسيع و گسترده آيه است. به اين ترتيب يكى از اهداف بعثت، نجات انسان ها از تاريكى هاى فكرى، عقيدتى، اخلاقى و عملى و حركت به سوى نور و روشنايى حيات و زندگى است.(2)