آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«قَدير» از ماده «قدرت» به معنى كسى است كه هرچه اراده كند به مقتضى حكمت انجام مى دهد. اين وصف جز درباره خداوند به كار نمى رود؛ اگر هم در مورد غير او به كار رود بايد محدود و مقيّد گردد؛ چراكه غير خدا اگر از جهتى قادر باشد از جهتى ديگر عاجز است. اصل اين واژه از «قَدْر» به معنى «اندازه» است؛ و به كار رفتن اين واژه در مورد خداوند به خاطر آن است كه او آنچه را بخواهد به هر اندازه انجام مى دهد، و به بندگان هر مقدار بخواهد مى بخشد. «قدير» و «قادر» هر دو از صفات خدا است.

«قَدير» از ماده «قدرت» به معنى كسى است كه هرچه اراده كند به مقتضى حكمت انجام مى دهد نه كمتر و نه بيشتر؛ و به همين جهت اين وصف جز درباره خداوند به كار نمى رود؛ اصولا وصف «قدرت» به صورت مطلق تنها در مورد او جايز است، و هرگاه در مورد غير او به كار رود بايد محدود و مقيّد گردد؛ چراكه غير خدا اگر از جهتى قادر باشد از جهتى عاجز و ناتوان است.(1)
اصل اين واژه از «قَدْر» گرفته شده كه به معنى اندازه چيزى و كُنه و نهايت آن است؛ و به كار رفتن اين واژه در مورد خداوند به خاطر آن است كه او آنچه را بخواهد به هر اندازه انجام مى دهد، و به بندگان هر مقدار بخواهد، مى بخشد.(2) «قدير» و «قادر» هر دو از صفات خدا است، و در اصل از «تقدير» و اندازه گرفته شده. قادر اسم فاعل و قدير صفت مشبهه يا صيغه مبالغه است و «مقتدر» از آن ابلغ است.(3)،(4)