آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

درباره روایتي كه مي گويد: "هنگامى كه قائم(عج) قيام كند، مسجد الحرام و مسجد نبوى را به اساس خود باز مى گرداند" بايد گفت: اولاً سند اين روايت ضعیف و مرسل است. ثانياً بر فرض صحتِ روايت، ممكن است این طور توجيه شود که از آنجا كه برخى از قسمت های اين دو مسجد توسط سلاطين جور به جهت ريا و ديگر اهداف و يا با مال حرام و غصبى ساخته شده، براى آنكه آثار ظالمين باقى نماند آنها را خراب مى كند و به جاى اصلى آن باز مى گرداند.

درباره اين سؤال كه آيا حضرت مهدى(عجل الله تعالى فرجه) بعد از ظهور، «مسجدالحرام» و «مسجدالنبی» را تغيير خواهد داد؟ بايد گفت: در روايتي كه مرحوم كلينى و شیخ مفيد با سند خود از ابوبصير و او نيز از امام صادق(عليه السلام) نقل كرده اند آمده كه حضرت فرمودند: «إِنَّ الْقَائِمَ(عليه السلام) إِذَا قَامَ رَدَّ الْبَيْتَ الْحَرَامَ إِلَى أَسَاسِهِ وَ مَسْجِدَ الرَّسُولِ إِلَى أَسَاسِهِ ...»(1)؛ (هنگامى كه قائم قيام كند مسجد الحرام را به اساس خود باز مى گرداند و نيز مسجد نبوى را به اساس خود باز مى گرداند ...).
در مورد این روایت چند نکنه حائز اهمیت است:
1. شيخ مفيد اين روايت را بصورت مُرسل از ابى بصير نقل كرده و كلينى نيز با اين سند آن را نقل نموده است: احمد بن محمد، عمن حدثه، عن محمد بن الحسين عن وهيب بن حفص عن ابى بصير ... ؛ و معلوم است كه سند اِرسال دارد؛ زيرا راوى از محمد بن حسين مشخص نيست.
شيخ طوسى(رحمة الله عليه) نيز در كتاب الغيبة(2) حديث فوق را نقل كرده؛ ولى در سند آن على بن ابى حمزه بطائنى است كه از سردمداران واقفى ها و از دشمنان امام رضا(عليه السلام) به حساب مى آيد. نتيجه اينكه اين روايت هيچ سند معتبرى ندارد كه قابل احتجاج باشد.
2. حضرت مهدى(عجل الله تعالى فرجه) كسى است كه مورد اعتماد شيعه و اهل سنت است و شيعه علاوه بر اعتماد، او را معصوم نيز مى داند. او كسى است كه مطابق روايات فريقين، سيره اى پسنديده دارد و بعد از ظهورش زمين را پر از عدل و داد خواهد كرد. كسى كه چنين اوصافى دارد هرگز شك و ترديدى در عملكرد او نخواهد شد، در صورتى كه مسجد الحرام و مسجد النبى را براى مصالحى خراب كرده و به اساس آن باز گرداند.
3. بر فرض صحتِ روايت، ممكن است كه توجيه آن اين باشد: از آنجا كه برخى از قسمت های اين دو مسجد به توسط سلاطين جور به جهت ريا و ديگر اهداف و يا با مال حرام و غصبى ساخته شده است، براى آنكه آثار ظالمين باقى نماند آنها را خراب مى كند و به جاى اصلى آن باز مى گرداند.
4. مطابق روايت صحيح مسلم، پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) قصد داشت كه كعبه را خراب كرده و از نو بنا كند، ولى به جهت آنكه مردم تازه مسلمان بودند از اين كار صرفه نظر كرد.
حديث ديگرى نيز مسلم در همين باب نقل كرده است كه برخى از سلاطين كعبه را خراب كرده و دوباره بازسازى كردند.(3)،(4)