آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از جمله احاديث متواتر و صحيح نزد شيعه و اهل سنت که می توان به آنها برای اثبات و جود امام زمان(عج) استدلال نمود احاديث «دوازده خليفه» است. رواياتى كه پيامبر(ص) امامان و جانشينان بعد از خود را دوازده نفر تعيين كرده است. مثل این حدیث که رسول خدا(ص) فرمود: «دائما اسلام عزيز است تا اينكه دوازده خليفه که همگی از قریشند بر آنها حاكم گردد».

از جمله احاديث متواتر و صحيح نزد شيعه و اهل سنت که می توان به آنها برای اثبات و جود امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) استدلال نمود احاديث «دوازده خليفه» است. رواياتى كه پيامبر(صلى الله عليه و آله) امامان و جانشينان بعد از خود را دوازده نفر تعيين كرده است. جابر بن سمره از رسول خدا(صلى الله عليه و آله) نقل كرده كه فرمود: «لَا يَزَالُ الْإِسْلَامُ عَزِيزاً إِلَى اثْنَيْ عَشَرَ خَلِيفَةً ثُمَّ قَالَ كَلِمَةً خَفِيفَةً لَمْ أَفْهَمْهَا فَقُلْتُ لِأَبِي مَا قَالَ؟ فَقَالَ قَالَ كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْش‏»(1)؛ (دائما اسلام عزيز است تا اينكه دوازده خليفه بر آنها حاكم گردد آن گاه كلمه اى گفت كه من آن را نفهميدم. به پدرم گفتم پيامبر(صلى الله عليه و آله) چه فرمود: گفت: همه آنها از قريشند).
اين حديث را با مضامين مختلف 36 نفر از صحابه نقل كرده اند؛ ولى عمده روايات از «جابر بن سمره سوائى» نقل شده است و نيز تعداد بسيارى از علماى اهل سنت آنها را در كتب خود آورده اند.

اين احاديث در حجة الوداع از جانب پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) ايراد شده است. همان حجى كه در آن «حديث ثقلين» و «حديث غدير» از ناحيه پيامبر(صلى الله عليه و آله) ذكر شده است.
می دانیم که روايات نيز همانند آيات قرآن يكديگر را تفسير مى كنند، لذا با جمع بين اين سه دسته روايات پى مى بريم كه دوازده امام(صلى الله عليهم اجمعین) از عترت و اهل بيت پيامبر(صلى الله عليه و آله) بوده و اول آنها على بن ابى طالب(عليه السلام) است؛ زيرا پيامبر(صلى الله عليه و آله) مطابق حديث ثقلين فرمود: «من دو شىء گرانبها در ميان شما مى گذارم كه با تمسك به آن دو هرگز گمراه نخواهيد شد: كتاب خدا و عترتم» و در روز غدير خم نيز على بن ابى طالب(عليه السلام) را به مقام خلافت و امامت بعد از خود مبعوث كرد.
و نيز در روايات «دوازده خليفه» تعبيرات و صفاتى درباره آنها به كار رفته كه بر غير امامان معصوم منطبق نخواهد بود، از قبيل اينكه:
1. اسلام به وجود آنها عزيز است.
2. دين به وجود آنها قائم است.
3. كسانى كه در صدد خوار كردن آنها برآيند هيچ گونه ضررى به آنها وارد نخواهند كرد.
و نيز مطابق برخى از روايات كه حموينى و قندوزى حنفى نقل كرده اند پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) اسامى هر يك از دوازده امام از ذريه خود را ذكر كرده است.(2)