پاسخ اجمالی:
«رسائل الشریف المرتضی» مجموعه ای از کتابها، کوته نوشته ها و نامه های سید ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به سید مرتضی علم الهدی (355 ق ـ 436 ق) است که در یک کتاب گردآوری و تنظیم شده و در چهار مجلد چاپ شده است. سید مرتضی که یکی از مهمترین ا رکان بنیان گذار اندیشه و علوم شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری به شمار می رود، در زمینه های مختلف علمی مثل فقه، اصول فقه، ادبیات، تفسیر، تاریخ، حدیث و کلام تبحر و ابتکار داشت و کتابها و آثار علمی فراوانی از خود به جا گذاشته است که کتابهای معروف او در مجلدات مستقل منتشر شده و تک نوشته ها و نامه ها، و کتابهای مختصر او در مجموعه رسائل مرتضی گردآوری شده است.
پاسخ تفصیلی:
«رسائل الشریف المرتضی» مجموعه ای از کتابها، کوته نوشته ها و نامه های سید ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به سید مرتضی علم الهدی (355 ق ـ 436 ق) است که در یک کتاب گردآوری و تنظیم شده و در چهار مجلد چاپ شده است. سید مرتضی که یکی از مهمترین ا رکان بنیان گذار اندیشه و علوم شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری به شمار می رود، در زمینه های مختلف علمی مثل فقه، اصول فقه، ادبیات، تفسیر، تاریخ، حدیث و کلام تبحر و ابتکار داشت و کتابها و آثار علمی فراوانی از خود به جا گذاشته است که کتابهای معروف او در مجلدات مستقل منتشر شده و تک نوشته ها و نامه ها، و کتابهای مختصر او در مجموعه رسائل مرتضی گردآوری شده است.
جایگاه سید مرتضی:
به دلیل جایگاه والای علمی سید مرتضی و شهرت کم نظیر وی، سوالاتی با محتوای فقهی، سیاسی، و اعتقادی از شهرهای مختلف جهان اسلام مثل طبرستان، ری، اندلس و مصر به سوی او (که در بغداد می زیست) روانه می شد و او با تمام دقت و تبحر به آنها پاسخ می داد که جلد اول رسائل الشریف به این نامه ها و پاسخ ها اختصاص یافته است.
مسائل کتاب رسائل الشریف المرتضی:
1 ـ جوابات المسائل التبانیات در زمینه حجیت خبرواحد.
2 ـ جوابات المسائل الرازیه، مسائل متفرقه اعتقادی.
3 ـ جوابات المسائل الطبریه، مسائل اعتقادی.
4 ـ جوابات المسائل الموصلیات الثانیه درباره احکام شرعی.
5 ـ جوابات المسائل الموصلیات الثالثه، برخی مسائل فقهی.
6 ـ جوابات المسائل المیافارقیات، مسائل متفرقه فقهی و اعتقادی.
7 ـ جوابات المسائل الطرابلسیات الثانیه درباره برخی مسائل امامت و نبوت.
8 ـ جوابات المسائل الطرابلسیات الثالثه درباره مسائل متفرقه اعتقادی.
در مجلد دوم و سوم نیز پاسخ های سید مرتضی به پرسش های متعدد در موضوعات گوناگون گردآوری شده بعلاوه، برخی از کوته نوشت های وی مثل کتاب «الحدود و الحقایق» در زمینه شرح اصطلاحات کلامی، تفسیر خطبه شقشقیه علی بن ابی طالب (علیه السلام)، روش مناظره در مسائل کلامی، الرساله الباهره فی العتره الطاهره، رساله فی الغیبه که در آن به برخی از ابعاد مسئله غیبت امام عصر ارواحنا فداه پرداخته و به برخی از شبهات مخالفان پاسخ داده است، در این دو مجلد آمده است.
البته در پایان مجلد دوم دو نامه از وی با نامهای جوابات المسائل الرسیه الاولی و جوابات المسائل الرسیه الثانیه نیز آمده است.
همچنین در ابتدای مجلد چهارم، دو نامه با عنوان جوابات المسائل المصریات که در زمینه مسائل کلامی در نظر شیعه و جوابات المسائل الواسطیات در زمینه برخی مسائل فقهی آمده است. بعلاوه، کوته نوشته های دیگری در زمینه معجزات انبیاء علیهم السلام، نکاح متعه (صیغه موقت)، حکم طلاق و مسائل مختلف کلامی در این مجلد گرد آوری شده است.
این مجموعه گرچه رساله های بسیار مختصری را در بر دارد، اما چارچوب اندیشه های شیعی سید مرتضی علم الهدی را به دست می دهد و بسیاری از ابهام ها و گره های آثار دیگرش را می گشاید از این رو مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته است.
مجموع تالیفات سید مرتضی به بیش از یکصد و بیست کتاب و رساله می رسد و شصت اثر از وی (تقریباً نصف آثارش) در این مجموعه گرد آمده است که امتیاز ویژه ای برای آثار وی می باشد.
البته کتاب با عنوان رسائل الشریف فراوان است اما هیچ کدام به لحاظ جامعیت با این کتاب برابری نمی کند.
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.