آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

شناخته شده ترین مورخان نقل نموده اند که در جنگ احد و پس از فداکاری ها و حماسه سازی های علی در حمله به بخش های مختلف سپاه شرک و کشتن بزرگان آنها، جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل گشت و جهاد علی را یاری نمودن پیامبر با جان و دل توصیف کرد. همچنین در آن روز لشکریان صدایی شنیدند – صدای جبرئیل - که می گفت: «لا سیف إلاّ ذو الفقار***و لا فتى إلاّ علی». مثل نقل طبرى در «تاریخ الاُمم و الملوک» از ابو رافع . ابن ابى الحدید مى گوید: «این روایت مشهور است».

طبرى در «تاریخ الاُمم و الملوک»(1) از ابو رافع نقل مى کند:
در جنگ احد پس از آنکه على بن ابى طالب پرچمداران دشمن را به قتل رسانید، پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) عدّه اى از مشرکان قریش را دید و به على فرمود: بر این دسته حمله کن.
على(علیه السلام) بر گروه آنها حمله نموده و آنها را متلاشى ساخت و عمرو بن عبدالله جمحى را کشت. سپس پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) جماعتى دیگر از مشرکان قریش را مدّ نظر قرار داده و به على فرمود: «بر ایشان حمله کن». على بر گروه آنها حمله نموده و جمع آنها را پراکنده کرد و شیبة بن مالک را به هلاکت رساند. سپس جبرئیل به رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) گفت: «یا رسول الله إنَّ هذا للمواساة»؛ (اى رسول خدا! این است معناى با جان و دل یارى نمودن). پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: «إنّه منّی وأنا منه»؛ (او از من است و من از او هستم). جبرئیل گفت: «و أنا منکما»؛ (من هم از شما دو نفر هستم). ابورافع مى گوید: در این هنگام لشکریان صدایى را شنیدند که مى گفت:
لا سیف إلاّ ذو الفقار***و لا فتى إلاّ علی.
ابن ابى الحدید نیز این روایت را در «شرح نهج البلاغه» ذکر کرده و مى گوید: «این روایت مشهور است»، و اضافه مى کند که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرمودند: «این، صداى جبرئیل است».(2)
علاّمه امینى مى گوید: احادیثِ گوناگون نشان مى دهند که این حادثه چند بار اتّفاق افتاده است، و چنانکه گفتیم ندا دهنده در روز اُحد جبرئیل بوده است. ولى ندا دهنده در روز بدر فرشته اى است که «رضوان» نام دارد.(3)، (4)