آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مأمون بر ازدواج حضرت امام جواد(ع)  با دخترش اصرار زیادی داشت، و این ازدواج كاملاً جنبه سياسى داشت. وى از اين كار چند هدف را تعقيب مى كرد: 1. با فرستادن دختر خود به خانه امام(ع) آن حضرت را براى هميشه دقيقاً زير نظر داشته باشد. 2. با اين وصلت، به خيال خام خويش، امام(ع) را با دربار پرعيش و نوش خود مرتبط کند و بدين ترتيب بر قداست امام لطمه وارد سازد. 3. با اين وصلت علويان را از اعتراض و قيام بر ضد خود باز دارد. 4. هدف چهارم مأمون، عوام فريبى بود.

مأمون چون در ميان يك سلسله تنگناها و شرائط دشوار سياسى قرار گرفته بود، براى رهايى از اين تنگناها، تصميم گرفت خود را به خاندان پيامبر نزديك سازد، و بر همين اساس با تحميل وليعهدى بر امام هشتم مى خواست سياست چند بُعدى خود را به مورد اجرا بگذارد.

از سوى ديگر، عباسيان از اين روش مأمون كه احتمال مى رفت خلافت را از بنى عباس به علويان منتقل سازد، سخت ناراضى بودند و به همين جهت به مخالفت با او برخاستند و چون امام توسط مأمون مسموم و شهيد شد آرام گرفتند و خشنود شدند و به مأمون روى آوردند.

مأمون كار زهر دادن به امام را بسيار سرّى و مخفيانه انجام داده بود و سعى داشت جامعه از اين جنايت آگاهى نيابد و از همينرو براى پوشاندن جنايات خود تظاهر به اندوه و عزادارى مى كرد، اما با همه پرده پوشى و رياكارى، سرانجام بر علويان آشكار گرديد كه قاتل امام جز مأمون كسى نبوده است، لذا سخت دل آزرده و خشمگين گرديدند و مأمون بار ديگر حكومت خويش را در معرض خطر ديد و براى پيشگيرى از عواقب امر، توطئه ديگرى آغاز كرد و با تظاهر به مهربانى و دوستى نسبت به امام جواد (علیه السلام) تصميم گرفت دختر خود را به حضرت تزويج كند تا استفاده اى را كه از تحميل وليعهدى بر امام رضا (علیه السلام) در نظر داشت از اين وصلت نيز بدست آورد.

بر اساس همين طرح بود كه امام جواد (علیه السلام) را در سال 204 ه". ق يعنى يك سال پس از شهادت امام رضا (علیه السلام) از مدينه به بغداد آورد و دختر خود «امّ الفضل» را به همسرى حضرت درآورد!

اين ازدواج كه مأمون بر آن اصرار داشت، كاملاً جنبه سياسى داشت و مى توان دريافت كه وى از اين كار چند هدف ياد شده در زير را تعقيب مى كرد:

1. با فرستادن دختر خود به خانه امام، آن حضرت را براى هميشه دقيقاً زير نظر داشته باشد و از كارهاى او بيخبر نماند (دختر مأمون نيز براستى وظيفه خبر چينى و گزارشگرى مأمون را خوب انجام مى داد و تاريخ شاهد اين حقيقت است).

2. با اين وصلت، به خيال خام خويش، امام را با دربار پر عيش و نوش خود مرتبط و آن بزرگوار را به لهو و لعب و فسق و فجور بكشاند و بدين ترتيب بر قداست امام لطمه وارد سازد و او را در انظار عمومى از مقام ارجمند عصمت و امامت ساقط و خوار و خفيف نمايد!

3. با اين وصلت علويان را از اعتراض و قيام بر ضد خود باز دارد و خود را دوستدار و علاقه مند به آن وانمود كند.(1)

4. هدف چهارم مأمون، عوام فريبى بود؛ چنانكه گاهى مى گفت: من به اين وصلت اقدام كردم تا ابو جعفر (علیه السلام) از دخترم صاحب فرزند شود و من پدر بزرگ كودكى باشم كه از نسل پيامبر(صل الله علیه وآله وسلم) و على بن ابى طالب (علیه السلام) است. اما خوشبختانه اين حُقّه مأمون نيز بى نتيجه بود زيرا دختر مأمون هرگز فرزندى نياورد!(2) و فرزندان امام جواد (علیه السلام) همگى از همسر ديگر امام بودند.(3)