بین «ربا» و «مضاربه» که در اسلام مشروع شمرده شده است دو فرق اساسی وجود دارد؛ اول اینکه در مضاربه احتمال سود و زیان برای هر دو طرف هست؛ يعنى سرمايه گذار و كارگزار هر دو در سود و زيان سهيم هستند، در حالی که در ربا تمام زیان ها متوجه وام گیرنده و تمام سود برای رباخوار است. دوم اینکه مضاربه كارى معقول و منطقى است؛ زیرا در طريق خدمت به جامعه قرار مى گيرد و در كارهاى توليدى و صنعتى و زراعى و امثال آن استفاده می شود، در حالى كه در «ربا» رباخوار فقط به فکر منافع شخصی اش است.