خداوند در آيات3 و4 سوره ملک مى فرمايد: «مَا تَرَى فِي خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُت»؛ «در آفرينش خداوند رحمان هيچ تضاد و عيبى نمى بينى». یعنی اين جهان پهناور با تمام عظمتى كه دارد هماهنگ و منسجم و منظّم است. در ادامه آيه مى افزايد: «بار ديگر نگاه كن، آيا هيچ شكاف و خللى مشاهده مى كنى؟!». براى تأكيد بيشتر مى افزايد: «سپس بار ديگر [به عالم هستى] نگاه كن، سرانجام چشمانت [در جستجوى خلل و نقصان] ناكام مانده و خسته و ناتوان به سوى تو باز مى گردد».

حضرت علی(ع) از وحدت و جدیت شامیان در مسیر باطل و سستی و تفرقه کوفیان در مسیر حق اظهار شگفتی و دردمندی می کند. حضرت گلایه می کند که چرا کوفیان به خاطر سستی، مورد حمله قرار می گیرند و حمله متقابل نمی کنند و در مقابل معصیت های پدید آمده در جامعه، اعتراضی نمی کنند. حضرت ریشه همه این مصائب را سستی و بی تفاوتی می داند. امام سخن کوفیان در بهانه کردن سرمای زمستان و گرمای تابستان برای نجنگیدن را یادآور می شود و می فرماید کسی که از گرما و سرما گریزان باشد از شمشیر گریزان تر است.