طبق آیات 44 و 45 سوره قلم و برخی روایات، گاهی خداوند براى مجازات بندگان سرکشی که امیدی به بازگشتشان نیست، در مقابل گناهانى که انجام مى دهند به آنها نعمت مى بخشد، آنها تصور مى کنند این لطف الهى است که به خاطر شایستگى، شامل حالشان شده! و لذا در غفلت فرو مى روند، اما ناگهان خداوند آنها را مى گیرد و از میان نعمت به کام عذاب فرو مى فرستد. این همان«عذاب استدراج» است که دردناکترین شکل عذاب است.