«اَفْئِدَة» جمع «فؤاد» از مادّه «فَأد» (بر وزن وَعْد) در اصل به معنى بريان كردن است؛ و لذا به افكار و عقل هاى پخته، «فؤاد» گفته مى شود. اين واژه گاه به معنى قلب، يا پوسته قلب نيز آمده است. بعضى نيز گفته ‌اند كه اطلاق اين واژه بر قلب و عقل هنگامى است كه داراى فروغ و روشنائى باشد. بعضى گفته اند كه «فؤاد» به معنى مركز قلب است در حالى كه قلب به مجموعه آن گفته مى‌ شود.

در قرآن تعبيرات فراوانى در تأیید «عقل» به عنوان منبع مهمی برای شناخت و معرفت وجود دارد و آيات بسيارى در قرآن دیده می شود که انسان ها را براى شناخت و معرفت به تفكّر و انديشه دعوت کرده است. قرآن از این منبع شناخت با تعابیری همچون: عقل، لب، فواد، قلب، صدر، روح و... یاد می کند.