«پلورالیسم» نخست توسط «هرمان توتسه» فیلسوف و طبیعی دان آلمانی مطرح شد. او معتقد بود هر چند اشیای عالم متکثّرند، اما مستقل نبوده و با یکدیگر پیوند دارند. این نظریه در ادامه به تعدد ادیان حق رسیده، و «یانیس بسکیونون» اسقف اعظم ارتدکس، در جهت رشد نظریه پلورالیسم، معذوریت پیروان جاهل ادیان غیر مسیحی را اعلام کرد. سپس این نظریه وارد جهان عرب و شبه قاره هند شد و توسط «حسن حنفی» و «نصر حامد ابوزید» تبیین و بسط یافت. ورود این نظریه در ایران به نیم قرن قبل بر می گردد که با عنوان صراط های مستقیم گسترش یافت.