احادیث بسیاری در مواضع مختلف از پیامبر(ص) درباره امام علی(ع) نقل شده که قدر مشترک آنها معرفی علی(ع) به عنوان اولین مسلمان است. پیامبر خدا(ص) مى فرماید: «أوّلکم وارداً ـ وروداً ـ علیَّ الحوض أوّلکم إسلاماً، علیُّ بن أبی طالب»؛ (نخستین کسى که در حوض بر من وارد مى شود، کسى است که پیش از همه اسلام آورده است و او على بن ابى طالب است).
این روایت را حاکم با تأیید صحّت آن در «مستدرک»، و خطیب بغدادى در «تاریخ» خود نقل کرده اند، و در «استیعاب» و «شرح ابن ابى الحدید» نیز آمده است.