خلیفه در لغت به کسى اطلاق مى شود که جانشین کسى شود تا قیام به امر او کند یا به جهت غایب بودن آن شخص یا مرگ او یا عجز او و یا به جهت تشریف. خلیفه در قرآن وحدیث، در صورت مطلق آمدن، ظهور در خلافت الهى دارد مثل «إنی جاعل فی الارض خلیفة» و در اصطلاح دینى خلیفه پیامبر(ص) کسى است که بر اساس خیر و عدل حکم کند و از روش خدا تخطی نکند؛ زیرا سلطنتش به سلطنت الهى مرتبط است و طبق حکم عقل، نصّ قرآن و روایات نبوى منصبى الهى است، چنانکه پیامبر(ص) خطاب به بنی عامر بن صعصعه امر خلافت را به دست خدا دانست.