براي تشخيص ظهر و نيمه شب شرعي هنگام روزهاي طولاني نياز به نصب يك شاخص كوچك (قطعه چوب يا ميله آهنى كاملا عمود بر زمين) است كه با كم و زياد شدن سايه آن، ظهر و نيمه شب فهميده مي‌شود؛ وقتي سايه شاخص به حداقل رسيد موقع ظهر و وقتي به حداكثر رسيد نيمه شب است. در هنگام شب‌هاى طولانى نيز بايد به سراغ ستارگان رفت كه به طور دسته جمعى دور تا دور افق گردش مي‌كنند. يك ستاره را در كنار افق نشانه مي‌كنيم، هنگامى كه به حداكثر ارتفاع رسيد روى خط نصف النهار و هنگام ظهر است و وقتي به حداقل ارتفاع رسيد نيمه شب است.

احکام اسلام از جمله وظیفه نماز و روزه، اختصاص به محیط معیّنى ندارد و در همه مناطق قابل اجراست، از این رو فقها در کتاب هاى فقهى خود، به تبیین نماز و روزه در مناطق قطبی پرداخته اند. مثلا، مرحوم آیت الله سیّد محمّد کاظم یزدى، در کتاب «عروة الوثقى» می نویسد: «چنین اشخاصى موظّفند نماز و روزه خود را بر طبق مناطق معتدله انجام دهند».