آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برخی با رد ارتباط و نسبت بین حجاب و عفاف، معتقدند حجاب امری غیر ضروری است، لذا می توان عفت را بدون حجاب تحصیل کرد. اما ارتباط این دو، تام و وثیق است. در توضیح عفاف می توان گفت: عفاف از ماده عفت و به معنی بازداشتن از چیزهای غیر حلال است. لذا «راغب اصفهانی» می گوید: «عفت حصول حالتی است برای نفس، که انسان به واسطه آن می تواند خود را از غلبه شهوت حفظ کند». لذا عفاف ویژگی هایی دارد: عفاف خصلتی انسانی و باطنی است، که آثار التزام به آن در رفتار انسان عفیف آشکار می شود. از این رو حجاب نشانه عفاف است.

برخی درصدد برآمده اند تا ارتباط و نسبت بین حجاب و عفاف را رد کرده و در نتیجه حجاب را امری غیر ضروری بدانند؛ زیرا می توان عفت را بدون حجاب نیز تحصیل کرد. اینک به ربط و علیت بین این دو واژه و عنوان می پردازیم تا ثابت نماییم که بین این دو، ارتباط تام و وثیق است.

«عفاف» از ماده «عفّت» به معنای بازداشتن از چیزهایی است که حلال نبوده و جمیل نمی باشد.(1) «راغب اصفهانی» می گوید: «عفت عبارت است از حصول حالتی برای نفس که به واسطه آن انسان می تواند خود را از غلبه شهوت حفظ کند».(2) «عفاف» به معنای بازداشتن و امتناع، داخل در علاقه ای می شود که با حالت میل شهوانی و تحریک نفسی در تضاد است. و دارای چند خصوصیت می باشد:

1- گویای خصلت انسانی است.

2- گویای حالت داخلی و باطنی است.

3- دارای مظاهر خارجی است که می تواند نشانگر و نمایانگر از او باشد.

4- این مظاهر از لابلای روش و رفتار و کیفیت گفتار انسان عفیف آشکار می گردد.

5- التزام به عفاف، با عزّت و اقتدار سازگاری دارد نه با ضعف و عجز.

لذا می توان گفت که حجاب و پوشش، نشانه عفاف و حیا است.(3)