آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در تبیین قانون «زوجیت» می فرماید: «اى مردم! از [مخالفت] پروردگارتان بپرهیزید همان کسى که شما را از یک انسان آفرید؛ و همسر او را از جنس او خلق کرد». اما مشهور مورخین و مفسران اهل سنت معتقدند که خداوند حوا را از دنده پایین و چپ حضرت آدم(ع) آفریده است. امام صادق(ع) در این باره می فرماید: «خداوند منزه است از این نسبت. آنان می پندارد که خداوند قدرت نداشت برای آدم همسری از غیر دنده اش بیافریند...». از سوی علامه مجلسی(ره) می گوید: «این موضوع بواسطه این حدیث و احادیث دیگر رد می شود».

خداوند متعال در تبیین قانون «زوجیت» می فرماید: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً...»(1)؛ (اى مردم! از [مخالفت] پروردگارتان بپرهیزید همان کسى که [همه] شما را از یک انسان آفرید؛ و همسر او را [نیز] از جنس او خلق کرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانى [در روى زمین] منتشر ساخت...).

«زراره» می گوید: از امام صادق(علیه السلام) درباره آفرینش حوّا سؤال شد که برخی می گویند: خداوند حوّا را از دنده پایین و چپ آدم آفرید. امام(علیه السلام) فرمود: «خداوند منزه و برتر است از این نسبت. آن کس که چنین می گوید می پندارد که خداوند قدرت نداشت برای آدم همسری از غیر دنده اش بیافریند. اینان راه را بر خرده گیران باز می کنند... چه می گویند؟ خداوند میان ما و آنان داوری کند. خداوند بزرگ آن گاه که آدم را از خاک آفرید و به ملائکه دستور داد تا او را سجده کنند، خوابی عمیق او را چیره ساخت. سپس مخلوقی جدید بیافرید... وقتی به حرکت آمد، آدم از حرکت او به خود آمد. چون بدان نگریست دید زیباست و همانند خود اوست، جز آن که زن است... آدم در این هنگام گفت: خداوندا! این مخلوق زیبا کیست که من به او چنین احساس انس می کنم؟ خداوند فرمود: این بنده من حوّا است...».(2)

علامه «مجلسی»(رحمه الله) بعد از نقل این روایت می گوید: «مشهور مورّخان و مفسّران اهل سنت برآنند که حوّا از دنده آدم آفریده شده و به این معنا برخی از احادیث نیز دلالت دارد، ولی این حدیث و احادیث دیگر، این موضوع را رد می کند».(3)،(4) آن گاه از «ابوالفتوح رازی» در تفسیر آیه فوق نقل می کند که در جمله «وَخَلَقَ مِنْها زَوْجَها» دو احتمال است: یکی این که مقصود آن است که حوّا از دنده چپ آدم آفریده شده است. دیگر این که مراد آن است که حوّا از جنس و گوهر آدم آفریده شده است؛همان گونه که در آیه ای دیگر می فرماید: «وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجا»؛ (خداوند برای شما از جنس خودتان همسرانی را قرار داده است). و همان طور که فرموده است: «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ»؛ (به سوی شما پیامبری از خودتان آمد).(5)