پاسخ اجمالی:
کتاب «الاقطاب الفقهیه علی مذهب الامامیه» توسط محمد بن علی بن ابراهیم ابن ابی جمهور احسائی معروف به ابن ابی الجمهور (840 ق – بعد از 901 ق) تالیف شده است. نام کامل کتاب عبارت است از: «الاقطاب الفقهیه (یا القطبیه) و الوظائف الدینیه علی مذهب الامامیه». ابن ابی الجمهور این کتاب را در چهل و شش قطب تنظیم کرده و در هر قطب مطالبی مثل تعریف فقه، بیان موضوع و مسائل آن، اقسام واجب و مستحب، متعلّق احکام شرعی، قواعد مربوط به یسر و مشقت، ضرر، الفاظ، نیت، امر و نهی، و سایر قواعد و ضوابط مربوط به استنباط حکم شرعی را بیان کرده است.
پاسخ تفصیلی:
کتاب «الاقطاب الفقهیه علی مذهب الامامیه» توسط محمد بن علی بن ابراهیم ابن ابی جمهور احسائی معروف به ابن ابی الجمهور (840 ق – بعد از 901 ق) تالیف شده است. نام کامل کتاب عبارت است از: «الاقطاب الفقهیه (یا القطبیه) و الوظائف الدینیه علی مذهب الامامیه».
نویسنده کتاب که از برجسته ترین دانشمندان قرن نهم هجری به شمار می رود و از جامعیت و تبحر ویژه ای در همه علوم اسلامی برخوردار بوده است. از این رو غالب نوشته های وی ابتکاری و نوین است و به عنوان منبع و مصدر اصلی کتاب‌های متاخرانی مثل محدث نوری، فیض کاشانی، و علامه مجلسی به شمار می رود. او این کتاب را برای شرح قواعد احکام فقهی و استنباطی تالیف کرده است.
این کتاب پس از اتمام کتاب «عوالی اللئالی» نگاشته شده است.
سبب تالیف کتاب الأقطاب الفقهیة:
سبب تالیف آن در مقدمه کتاب چنین توصیف شده است: «بعد از این که با لطف و توفیق کریمانه خداوند متعال کتاب عوالی را به پایان رسانیدم، دوست داشتم در پی آن کتابی را به رشته تحریر درآورم که قواعد فقهی و شیوه های استنباط احکام شرعی را در برداشته باشد تا کیفیت استخراج و روش استنتاج فقهی را تعلیم و بیان کند؛ از این رو، این کتاب را نگاشتم و نام آن را الاقطاب الفقهیه نهادم.«
شیوه تدوین کتاب الأقطاب الفقهیة:
ابن ابی الجمهور این کتاب را در چهل و شش قطب تنظیم کرده و در هر قطب مطالبی مثل تعریف فقه، بیان موضوع و مسائل آن، اقسام واجب و مستحب، متعلّق احکام شرعی، قواعد مربوط به یسر و مشقت، ضرر، الفاظ، نیت، امر و نهی، و سایر قواعد و ضوابط مربوط به استنباط حکم شرعی را بیان کرده است. گفته اند که این کتاب در سبک و شیوه کتاب «القواعد» شهید ثانی است.
جایگاه کتاب الأقطاب الفقهیة:
این کتاب یکی از منابع حائز اهمیت در استنباط و بررسی مسائل و قواعد فقهی برای متاخران بوده و همواره مورد توجه محققان اصول فقه و جویندگان روش‌های استنباط علمی و فقهی می باشد.
این کتاب توسط «محمد حسون» تحقیق و تصحیح شده و توسط کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی در قم به چاپ رسیده است.
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.