آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

عایشه می گوید: رسول خدا(ص) چیزی از خود به جای نگذارد، نه درهم و دیناری، نه گوسفند و شتری، و نه به چیزی وصیّت نمود. پاسخ: در بعضی روایات به ماترک پیامبر(ص) اشاره شده که گفتار عایشه را ردّ می کند. مؤید این مطلب مطالبه ارث پیامبر(ص) توسط حضرت زهرا(س) از ابوبکر است، و مؤید دیگر: سخن ابوبکر با حضرت زهرا(س) است که در این گفتگو ابوبکر انکار نمی کند که پیامبر(ص) چیزی از خود به جای گذارده، بلکه می گوید: آنچه از او به جای مانده، صدقه است.

در طبقات ابن سعد از عایشه نقل شده که وی می­ گوید: رسول خدا(صلي الله عليه و آله) چیزی از خود به جای نگذارد، نه درهم و دیناری، نه گوسفند و شتری، و نه به چیزی وصیّت نمود.
اما باید گفت: در پاره ای از روایات به چیزهایی که بعد از پیامبر به جای مانده اشاره شده که گفتار عایشه را ردّ می­ کند؛ ما در اینجا به نمونه هایی از آن اشاره می­ کنیم:
1- معمّر از قتاده نقل می کند: علی(عليه السلام) اشیایی از جانب پیامبر(صلي الله عليه و آله) پرداخت نمود که ارزش آن به پانصد هزار درهم می رسید.(1)
2- ابن کثیر می­ گوید: روایات زیادی راجع به اشیایی که به پیامبر(صلي الله عليه و آله) اختصاص داشت به ما رسیده است، از قبیل خانه و محل سکونت زنان او و خدمه اش، اسبان، شتران، گوسفندان، استر و الاغ، جامه و اثاثیه و انگشتر، و نیز آن چیزهائی که خداوند مخصوص پیامبر(صلي الله عليه و آله) نموده، از قبیل زمینهای بنی نضیر و خیبر و فدک.
مؤید این مطلب مطالبه ارث پیامبر(صلي الله عليه و آله) توسط حضرت زهرا(عليها السلام) از ابوبکر است و خشم آن حضرت از امتناع ابوبکر از پرداخت آن ارثیه؛ و این که تا زنده بود با وی صحبت ننمود.(2)
ابن کثیر می­ گوید: شاید پیامبر(صلي الله عليه و آله) آن اموال را قبل از رحلت صدقه داده باشد.(3) می گوییم: البته اگر چنین می بود حتماً مورّخین آن را با ذکر عنوان و محل و شخص آن، معین می نمودند، چنانچه در مورد چند درهم باقیمانده با صراحت بیان نموده اند که پیامبر(صلي الله عليه و آله) آنها را صدقه داد.(4)
هم چنین در روایتی از قول ابوبکر نقل شده که پیامبر(صلي الله عليه و آله) فرموده: هر چه از ما برجای مانده صدقه است. مانند این روایت: فاطمه(عليها السلام) به نزد ابوبکر آمده و ارثیه خود را مطالبه نمود... ابوبکر گفت: رسول خدا (صلي الله عليه و آله) گفته است: « ما چیزی را برای ارث از خود به جای نمی گذاریم، و آنچه از خود جای می گذاریم صدقه است » پس هر که را پیامبر (صلي الله عليه و آله) متکفّل او بود، ما نیز متکفل او هستیم، علی(عليه السلام) در پاسخ گفت: «(قرآن می ­فرماید) سلیمان از داوود ارث برد؛ و زکریّا گفت: خدایا به من جانشینی عطا کن تا از من و از آل یعقوب ارث برد»(5) ابوبکر گفت: آری چنین است، و به خدا سوگند تو می دانی، به همان گونه که ما می دانیم. علی(عليه السلام) فرمود: این کتاب خدا است که سخن می گوید. پس همگی ساکت و از نزد ابوبکر خارج شدند .(6)
در این گفتگو ابوبکر انکار نمی کند که پیامبر (صلي الله عليه و آله) چیزی از خود به جای نگذارده، بلکه می گوید: آنچه از او به جای مانده، صدقه است.(7)