آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

 مقصود از«اهل بیت» در این حدیث تنها معصومین هستند؛ چرا که حکم«در امان بودن از اختلاف» که در حدیث آمده، فقط براى اشخاص معصوم بوده و بر آن ها قابل انطباق است. علاوه بر این با رجوع به روایات دیگر که در کتب اهل سنت نقل شده، مانند؛ احادیث ذیل آیات مباهله و تطهیر و حدیث ثقلین و... مى توان پى به مصداق اهل بیت در این حدیث برد.

به سند صحیح از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل شده که فرمود: «النجوم امان لأهل الارض من الغرق، و اهل بیتى امان لأمّتى من الاختلاف، فاذا خالفتها قبیلة من العرب اختلفوا فصاروا حزب ابلیس»؛ (ستارگان وسیله ایمنى براى اهل زمین از غرق شدن هستند و اهل بیت من وسیله ایمنى براى امّت من از اختلافند. پس هر گاه قبیله اى از عرب با آن ها مخالفت کند بین خود آن ها اختلاف افتاده و حزب شیطان خواهند شد).
مقصود از «اهل بیت» در این حدیث کسانى جز دوازده امام معصوم از ذریه پیامبر(صلى الله علیه وآله) نیستند. این مطلب را از دو راه مى توان به اثبات رسانید:
الف) قرینه داخلى
علما قاعده اى تحت عنوان «تناسب حکم و موضوع» دارند؛ به این معنا که باید بین حکم و موضوع تناسب باشد. در این حدیث، حکم عبارت است از امان بودن از اختلاف که این عنوان فقط براى اشخاص معصوم بوده و بر آن ها قابل انطباق است. پس در نتیجه مقصود از اهل بیت کسانى جز امامان معصوم از ذریه پیامبر(علیهم السلام) نیستند.
ب) قراین خارجى
با رجوع به روایات دیگر که در کتب اهل سنت نقل شده، مى توان پى به مصداق «اهل بیت» در این حدیث برد. از باب نمونه مشاهده مى کنیم که در حدیث «ثقلین» اهل بیت به عترت پیامبر تفسیر شده و در حدیث کسا که در ذیل آیه تطهیر وارد شده کلمه «اهل البیت» بر پنج تن اصحاب کسا؛ یعنى پیامبر و على و فاطمه و حسن و حسین(علیهم السلام) تطبیق شده است. و نیز در ذیل آیه «مباهله» مطابق احادیث صحیح السند، پیامبر(صلى الله علیه وآله) با اشاره به این پنج تن، به خداوند متعال عرض مى کند: «اللّهم هؤلاء اهلى»؛ (بار خدایا! اینان اهل منند). اهل بیت معصوم پیامبر(صلى الله علیه وآله) اختصاص به این پنج تن ندارد و شامل سایر ائمه نیز می شود؛ زیرا مطابق احادیث دوازده خلیفه، مقصود از اهل بیتى که معصوم بوده و وسیله ایمنى امت اسلامى از ضلالت و گمراهى و اختلافند، دوازده نفر مى باشند.(1)