آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

منظور سهو توأم با تقصیر است که کل نماز به دست فراموشى سپرده می شود. کسى که پیوسته نماز را فراموش مى کند، پیدا است که براى آن اهمیتى قائل نیست و یا اصلاً به آن ایمان ندارد.

در آیه 5 سوره «ماعون» مى خوانیم (همان نمازگزارانى که نماز خود را به دست فراموشى مى سپرند)؛ «الَّذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُون».
نه ارزشى براى آن قائلند، نه به اوقاتش اهمیتى مى دهند و نه ارکان و شرائط و آدابش را رعایت مى کنند.
«ساهُون» از ماده «سهو» در اصل به معنى خطائى است که از روى غفلت سرزند، خواه در فراهم کردن مقدماتش مقصر باشد یا نه، البته در صورت اول معذور نیست و در صورت دوم معذور است ولى در اینجا منظور سهو توأم با تقصیر است.
باید توجه داشت: نمى فرماید: «در نمازشان سهو مى کنند» چون سهو در نماز به هر حال براى هر کس واقع مى شود، بلکه مى فرماید: «از اصل نماز سهو مى کنند» و کل آن را به دست فراموشى مى سپرند.
روشن است، این مطلب اگر یک یا چند بار اتفاق بیفتد، ممکن است از قصور باشد، اما کسى که پیوسته نماز را فراموش مى کند و آن را به دست فراموشى مى سپارد، پیدا است که براى آن اهمیتى قائل نیست و یا اصلاً به آن ایمان ندارد و اگر گه گاه نماز مى خواند، از ترس زبان مردم و مانند آن است.
در این که، منظور از«ساهُون» در اینجا چیست؟ علاوه بر آنچه در بالا گفتیم، تفسیرهاى دیگرى نیز گفته اند از جمله:
این که: منظور تأخیر انداختن نماز از وقت فضیلت است.
و یا این که: منظور اشاره به منافقانى است که نه براى نماز ثوابى معتقد بودند و نه براى ترک آن عقاب.
یا این که: منظور کسانى است که در نمازهاى خود ریا مى کنند (در حالى که این معنى در آیه بعد مى آید).
البته، جمع میان این معانى ممکن است، هر چند تفسیر اول مناسب تر به نظر مى رسد.
به هر حال، وقتى فراموش کنندگان نماز، شایسته «ویل» هستند، آنها که به کلى ترک نماز گفته و تارک الصلوة هستند، چه حالى خواهند داشت؟! (1)