کتاب «سیر اعلام النبلاء» توسط شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان ذهبى (673-748 ق) نگاشته شده است و از منابع مهم اهل سنت در زمینه صحابه شناسى، سیره شناسى و شناخت رجال و طبقات راویان احادیث نبوى به شمار مى رود و مورد توجه بسیارى از سیره نویسان و مورخان پس از وى واقع شده است. این کتاب با نام هاى مختلفى در میان علما شناخته شده است. اما عنوان اصلى کتاب که در نسخه هاى عصر مولف موجود است همان «سیر اعلام النبلاء» مى باشد. ذهبى از جمله معدود دانشمندانى است که از آثار علمى دانشمندان شیعه به ویژه در زمینه تاریخ و تراجم استفاده کرده و بخش هاى عمده اى از آثار، آنان را نقل کرده است. و با توجه به مفقود بودن این آثار مى توان لااقل بخشى از محتواى آنها را از کتاب هاى ذهبى استخراج و استفاده کرد. ذهبى از نزدیک ترین دوستان و مریدان ابن تیمیه بوده و بر همین اساس کینه توزى ها و دشمنى هاى خاص با شیعیان و عقاید شیعه داشت؛ او اصطلاحاتى را در ردّ و تضعیف راویان شیعه ذکر کرده که مورد توجه علماى اهل سنت واقع شده است. برخى از این تعابیر عبارتند از: متهمٌ فى دینه، قلیل الدین، متروکٌ، دجّالٌ، کذّابٌ و مجهولٌ. البته او على رغم چنین رفتارى که با شخصیت ها و علماى شیعه داشته، آثار علماى شیعه را در ردیف منابع دست اول خود براى تدوین کتاب هایش قرار داد و حتى از علماى برجسته شیعه تجلیل و تمجید فراوانى به عمل آورده است. کتاب هاى ذهبى براى محققان و علماى شیعه از چند نظر داراى اهمیت است که وجود مطالب و احادیث شیعه در آثار وى از این قبیل است.