آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علی(ع) درباره آثار «استغفار» می فرماید: «كسى كه توفيق استغفار يابد از آمرزش محروم نمى شود»، توبه به معنی ندامت از گذشته و بازگشت به سوى خداست و استغفار يكى از شرايط آن است. البته گاه استغفار و توبه به يك معنی است، به هر حال خداوند وعده داده مستغفرین را مورد آمرزش و مغفرت قرار می دهد.  لذا می فرماید: «هركس كار بدى انجام دهد، سپس از خداوند طلب آمرزش نمايد، خدا را آمرزنده خواهد يافت». از این رو پیامبر(ص) می فرماید: «خداوند استغفار را به شما نياموخته مگر به اين جهت كه مى خواهد شما را بيامرزد».

امام علي(ع) در بخشی از حکمت 135 «نهج البلاغه» مى فرمايد: (كسى كه توفيق استغفار يابد از آمرزش محروم نمى شود)؛ «وَ مَنْ أُعْطِيَ الاِسْتِغْفَارَ لَمْ يُحْرَمِ الْمَغْفِرَةَ».
«توبه» به معناي ندامت از گذشته و بازگشت به سوى خداست و «استغفار» يكى از شرايط آن است، البته گاه استغفار و توبه به يك معنا نيز استعمال مى شوند، به هر حال خداوندِ غفور و ودود، وعده داده كه مستغفرين را مورد محبت قرار دهد و آنها را مشمول آمرزش و مغفرت خويش سازد. بر این اساس خداوند در آیه 110 سوره «نساء» مى فرمايد: (هركس كار بدى انجام دهد يا به خود ستم كند، سپس از خداوند طلب آمرزش نمايد، خدا را آمرزنده و مهربان خواهد يافت)؛ «وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللّهَ يَجِدِ اللّهَ غَفُوراً رَحِيماً».
هم چنین پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در حديثى می فرماید: «خَيْرُ الْعِبادَةِ اَلاِسْتِغْفَارُ»(1)؛ (بهترين عبادت، استغفار است). آن حضرت در حديث ديگرى می فرمایند: «أَكْثِرُوا مِنَ الاِسْتِغْفارِ فَإنَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ لَمْ يُعَلِّمْكُمُ الاِسْتِغْفارَ إلَّا وَ هُوَ يُريدُ أنْ يَغْفِرَ لَكُمْ»(2)؛ (زياد استغفار كنيد زيرا خداوند متعال استغفار را به شما نياموخته مگر به اين جهت كه مى خواهد شما را بيامرزد).
تأثير استغفار در برطرف شدن مشكلات، هِمَم(جمع همّ) و غم ها و فزونى رزق، بر اساس روايات قابل انكار نيست.(3)