آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ابن تیمیه مى گوید: «برخى از افراد آن را تضعیف کرده اند». در پاسخ باید گفت: اوّلا: او نگفته که چه کسانى این حدیث را تضعیف کرده اند. ثانیاً: حدیث عمار حدیثى است که 24 نفر از صحابه آن را نقل کرده اند و بسیاری از علما مانند: سیوطى در کتاب «الخصائص الکبرى» به تواتر آن تصریح نموده اند.

در نقل متواتر از پیامبر(صلى الله علیه وآله) نقل شده که فرمود: «تقتل عماراً الفئة الباغیة»(1)؛ (عمار را گروه ظالم خواهند کشت).
ابن تیمیه مى گوید: «فههنا للناس أقوال: منهم من قدح فی حدیث عمار»(2)؛ (در اینجا براى مردم اقوالى است؛ از جمله آنان کسى است که در حدیث عمار اعتراض وارد کرده است).
او در جایى دیگر درباره این حدیث مى گوید: «فبعضهم ضعّفه»(3)؛ (برخى از افراد آن را تضعیف کرده اند).
مقصود از حدیث عمار گفتار نبوى در حق اوست که فرمود: «اى عمار! تو را گروه ظالم خواهند کشت». که مقصود گروه معاویه است.
در پاسخ باید گفت: اوّلا: ایشان ذکر نکرده که چه کسانى این حدیث را تضعیف کرده اند،
ثانیاً: حدیث عمار حدیثى است ثابت و متواتر که 24 نفر از صحابه آن را نقل کرده اند. حافظ سیوطى نیز در کتاب «الخصائص الکبرى» به تواتر آن تصریح نموده است.(4)
و هم چنین حافظ لغوى مرتضى زبیدى در «لفظ اللآلى» و مناوى در شرح جامع الصغیر سیوطى و دیگران این حدیث را متواتر مى دانند.(5)
ابن عبدالبرّ در «الاستیعاب» در ترجمه عمار مى گوید: «و تواترت الآثار عن النبیّ(صلى الله علیه وآله) انّه قال: «تقتل عماراً الفئة الباغیة» وهذا من إخباره بالغیب وإعلام نبوّته(صلى الله علیه وآله) وهو من أصحّ الأحادیث»(6)؛ (اخبار متواتر از پیامبر(صلى الله علیه وآله) رسیده که فرمود: عمار را گروه ظالم خواهند کشت و این از خبرهاى غیبى و نشانه هاى نبوت آن حضرت است و از صحیح ترین احادیث به حساب مى آید).
حافظ ابن حجر در شرح صحیح بخارى مى گوید: «فائدة: روى حدیث «تقتل عماراً الفئة الباغیة» جماعة من الصحابة منهم قتادة بن النعمان کما تقدم، و أمّ سلمة عند مسلم و أبوهریره عند الترمذى، و عبدالله بن عمرو بن العاص عند النسائى و عثمان بن عفان و حذیفة و أبوایّوب و أبورافع و خزیمة بن ثابت و معاویه و عمرو بن العاص و أبوالیسر و عمار نفسه. و کلّها عند الطبرى و غیره. و غالب طرقها صحیحة أو حسنة. و فیه عن جماعة آخرین یطول عدّهم. و فی هذا الحدیث علم من إعلام النبوة و فضیلة ظاهرة لعلیّ و لعمّار، وردّ على النواصب الزاعمین أنّ علیّاً لم یکن مصیباً فی حروبه»(7)؛ (فائده: حدیث «تقتل عماراً الفئة الباغیة»؛ (عمار را گروه ظالم خواهند کشت)، را جماعتى از صحابه از آن جمله قتادة بن نعمان نقل کرده اند آن گونه که گذشت. و نیز ام سلمه نزد مسلم، و ابوهریره نزد ترمذى و عبدالله بن عمرو بن عاص نزد نسائى، و عثمان بن عفان، و حذیفه و ابوایّوب و ابورافع و خزیمة بن ثابت و معاویه و عمرو بن عاص و ابوالیسر و خود عمار این حدیث را نقل کرده اند. و تمام این احادیث نزد طبرى و دیگران موجود است. و غالب طرق آن صحیح یا حسن است. و در این حدیث نشانه اى از نشانه هاى نبوت و فضیلتى ظاهر براى على و عمار است. و نیز ردّى است بر افراد ناصبى که گمان کرده اند على در جنگ هایش بر حق نبوده است).
این عبارت ابن حجر تعریض به ابن تیمیه است که به حضرت على(علیه السلام) در مورد جنگ هایش اعتراض کرده است.
ثالثاً: بخارى در صحیح خود از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل کرده که فرمود: «ویح عمّار تقتله الفئة الباغیة یدعوهم إلى الجنّة و یدعونه إلى النار»(8)؛ (واه بر عمار! او را گروه ظالم خواهند کشت او آنان را به بهشت دعوت مى کند ولى آن ها او را به جهنم مى خوانند).
بخارى در بابى دیگر این حدیث را این گونه نقل مى کند: «... یدعوهم إلى الله و یدعونه إلى النار»(9)؛ (... او آنان را به سوى خدا دعوت مى کند ولى آنان او را به سوى دوزخ مى خوانند).
ابن حبّان در صحیح خود از امّ سلمه نقل کرده که گفت: رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: «تقتل عمّاراً الفئة الباغیة»(10)؛ (عمار را گروه ظالم خواهند کشت).
و نیز از ابوسعید خدرى نقل کرده که رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: «ویح ابن سمیّة تقتله الفئة الباغیة یدعوهم إلى الجنّة و یدعونه إلى النار»(11)؛ (واه بر فرزند سمیه عمار ـ گروه ظالم او را خواهند کشت، او آنان را به بهشت دعوت مى کند ولى آنان او را به دوزخ مى خوانند).
ابن حجر در شرح صحیح بخارى مى گوید: «و دلّ حدیث «تقتل عمّاراً الفئة الباغیة» على أنّ علیّاً کان المصیب فی تلک الحروب، لأنّ أصحاب معاویة قتلوه...»(12)؛ (حدیث (مى کشد عمار را گروه ظالم)، دلالت دارد بر این که على در آن جنگ ها بر حق بود؛ زیرا اصحاب معاویه عمّار را به قتل رساندند).(13)