آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در  نظر اهل سنّت طواف در اطراف قبر رسول خدا حرام است و ما نیز اگر این طواف به نیت عبادت همچون طواف کعبه یا به قصد مستحب و مطلوب بودن انجام گیرد، به عنوان بدعت حرامش می دانیم اما اگر صرفا از روی علاقه به صاحب قبر باشد و هیچ شائبه عبادت و یا مطلوبیت شرعی نداشته باشد صرفا نوعی تبرک جستن است که حرام نیست چون اظهار علاقه ای است که حکم به حرمتش نیاز به دلیل دارد.

از نظر اهل سنّت طواف در اطراف قبر رسول خدا(صلى الله علیه وآله) حرام و از آن نهى شده است .
ولى این سخن جاى تأمل دارد؛ به این بیان که: طواف قبر رسول خدا یا سائر مشاهده مشرّفه و قبور انبیاء و ائمه و اولیاء از نظر قصد و عنوان که طواف کننده دارد ممکن است چند نوع انجام مى گیرد:
الف) به عنوان عبادت، همان گونه که طواف خانه خدا را انجام مى دهد که یکى از عبادات است، به این عنوان اگر کسى دور قبرى طواف نماید بدعت و حرام است و طواف کردن به این قصد وعنوان، مخصوص کعبه است و بس.
ب) طواف نه به عنوان عبادت بلکه به قصد این باشد که مستحب و مطلوب است؛ چون ممکن است عملى عبادى نباشد و صحّت آن متوقف بر قصد عنوان و قصد قربت نباشد؛ ولى به آن امر شده باشد، با هر قصدى که انجام دهد مطلوب است .
این نوع نیز بدعت و با این قصد انجام دادن آن صحیح نیست؛ مانند هر نوع عملى که به قصد ورود و استحباب انجام گیرد در حالى که امرى بدان نشده و با این فرض، شخصى به عنوان یک عمل مطلوب و محبوب (نه عبادت) انجام دهد.
ج) شخص طواف کننده فقط به قصد این که صاحب این قبر، محبوب اوست و روى علاقه به او دور آن میگردد، نه به قصد عبادت؛ مانندکسى که دور فرزند خود یا دوست خود مى چرخد و گاهى هم بر زبان مى آورد که دورت بگردم یا فدایت شوم!
این نوع از طواف و چرخیدن که هیچ نوع شائبه عبادت و یا مطلوبیّت شرعى ندارد و معمولاً مقیّد به این که چند بار باشد تا دور تمام شود نیست، ممکن است گفته شود عملى لغو، و بى فایده است و ثواب و پاداشى بر آن مترتّب نیست فقط یک نوع اظهار محبّت و علاقه است که نشان مى دهد؛ چرا و به چه دلیل حرام باشد؟ زیرا حکم به حرمت وعدم جواز چیزى نیاز به دلیل دارد. ویا اینها که طواف را حرام و غیر جایز دانسته اند
قصدشان همان نوع اول و به عنوان عبادت بوده است در حالى که عوام و کسانى که بر قبور انبیاء و اولیا طواف میکنند اصلاً آن را به عنوان عبادت انجام نمى دهند و یا نوع دیگر این به قصد تبرّک انجام دهد نه عبادت لذا تبرّک جستن به آن چه که به پیغمبر ارتباط و بستگى داشته، جزء سیره مسلمان ها در صدر اول بوده و قبر و ضریح هم از این جهت که در برگیرنده جسم رسول خداست، مردم با طواف در اطراف آن خود را متبرّک مى کنند.(1)