مردم جزیرة العرب (عربستان) در عصر جاهلیّت مشکلات فراوانى داشتند. این مشکلات ریشه ها و عوامل مختلفى داشت، که دو عامل زیر بسیار مؤثّر بود:
1. خرافات; انواع خرافاتى که از عقلهاى کوچک و ظرفیّتهاى کم آنها نشأت مى گرفت، مشکلات متعدّدى براى آنها به وجود آورده بود.
2. بدعتها; اعراب جاهلیّت نیز معتقد به دین و آیین خاصّى بودند، هر چند آیینى تحریف شده بود. ولى نسبت به آیین خود نیز بدعتهاى فراوانى مى نهادند. از جمله بدعتهاى آنها حرام کردن بعضى از خوردنیها مانند بخشى از گوشت و گندم و مانند آن برخود و اختصاص دادن آن به بتها بود که در مباحث پیشین به تفصیل پیرامون آن سخن گفته شد.
یکى دیگر از کارهاى زشت آنها کشتن فرزندان به ویژه دختران بود که این بدعت بسیار زشت سه عامل داشت:
الف) آنها دختران را مایه ننگ و عار خویش مى دانستند، و لهذا آنها را زنده به گور نموده، و بر این گناه بزرگ افتخار مى کردند که آیه شریفه (بِأَىِّ ذَنْب قُتِلَتْ) اشاره به همین مطلب دارد.
ب) عامل دیگر فقر و بدبختى بود، که براى رهایى از آن پسران خود را مى کشتند. آیه شریفه (وَلاَ تَقْتُلُوا أَوْلاَدَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاَق نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ) و آیه شریفه (وَلاَ تَقْتُلُوا أَوْلاَدَکُمْ مِّنْ إِمْلاَق نَّحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإِیَّاهُمْ) اشاره به همین مطلب دارد.
ج) عامل سوم یک بدعت زشت و خطرناک بود. آنها براى تقرّب بیشتر به بتهاى بى سود و ضرر، نه تنها براى آنها گاو و گوسفند و شتر قربانى مى کردند، که گاه فرزندانشان را نیز به پاى بت سر مى بریدند. به آیه زیر توجّه کنید: «(قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلاَدَهُمْ سَفَهاً بِغَیْرِ عِلْم وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللهُ افْتِرَاءً عَلَى اللهِ); و به یقین آنها که فرزندان خود را از روى جهل و نادانى کشتند، گرفتار خسران شدند، (زیرا) آنچه را خدا به آنها روزى داده بود، بر خود تحریم کردند، و بر خدا افترا بستند».
بنابراین بدعتهاى فراوان، آسایش و آرامش را از آنها سلب نموده، و نقش بسیار مخرّبى در زندگى آنان ایفاء مى کرد. و لهذا در نُه آیه قرآن از بدعت تعبیر به «(فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ افْتَرَى عَلَى اللهِ); چه کسى ظالمتر است از آنها که به خدا افترا مى بندند، و بدعت مى نهند» شده است!
بنابراین هر چه در مورد خطر بدعت و افتراء على الله گفته شود کم است و همگان باید مواظب این پدیده شوم باشند، تا مبادا دچار آن شوند که هم به خود ظلم روا داشته، و هم به کسانى که به آن عمل مى کنند ظلم کرده، و هم به دین و آیین و خدا ستم نموده اند.
