در مورد چگونگى بحث پیرامون سوگندهاى قرآن، دو روش در نوشته کسانى که وارد این مبحث شده اند، دیده مى شود:
1. بحث موضوعى; بدین معنا که (مثلا) قسمهاى مربوط به خورشید را در سراسر قرآن یکجا بحث کرده، سپس به سراغ سوگندهاى مربوط به روز و شب رفته، و آنها را نیز یکجا مورد بحث قرار داده اند. و به همین شکل در مورد سایر قسمهاى قرآن بحث کرده اند.
این روش از این جهت خوب است که مباحث هر موضوعى را یکجا جمع آورى مى کند، ولى مشکل مهم آن قطع پیوند و ارتباط قسمها با مُقْسَمٌ لَه است. مثلا خورشید در سوره شمس با تهذیب نفس چه ارتباطى داشته که به آن قسم خورده است؟ و در جاى دیگر ارتباط آن با مقسم له چه بوده است؟ با توجّه به اشکال مذکور، ما این روش را دنبال نمى کنیم.
2. روش ترتیبى; یعنى از اوّل قرآن شروع کنیم و در هر سوره اى قسمى یافتیم، آن را مورد بحث قرار دهیم. سپس به قسم بعد بپردازیم، تا تمام سوگندها به ترتیب مورد بحث قرار گیرد. این روش هم روش جالبى نیست.
در اینجا روش سومى وجود دارد که ما آن را انتخاب کرده، و در این کتاب بر اساس آن بحث مى کنیم، و آن اینکه از سوره هایى که بیشترین قسمها را در خود جاى داده شروع کنیم، و به همین شکل ادامه دهیم. زیرا تکرار و تعدّد قسمها، نشانه اهمیّت چیزى است که به آن سوگند یاد شده و ما باید آنچه اهمیّت بیشترى دارد را در بحث مقدّم بداریم.
از مجموع قسمهاى قرآن در یک مورد خداوند یازده قسم یاد کرده، که آیات اولیّه سوره شمس است. و در چهار مورد سوگندهاى پنجگانه وجود دارد. و در چهار مورد قسمهاى چهارگانه یافت مى شود. سوگندهاى سه گانه شش مورد و قسم هاى دوگانه پنج مورد است. و قسمهاى یگانه شانزده مورد است که بیشترین عدد را به خود اختصاص داده است. بنابراین، کتاب را در شش فصل خدمت شما خوانندگان عزیز تقدیم مى کنیم.
