پس از خداوند متعال، بهترین شخصى که مى تواند تعریف و توصیفِ جامع و دقیقى از قرآن داشته باشد، بى شک شخص پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) است. مخصوصاً اگر مخاطب حضرتش ظرفیّت مناسبى در برابر معارف الهى داشته باشد. بدین جهت پاى سخنان آن حضرت که خطاب به معاذ بیان فرمودند، مى نشینیم:
«یا مَعاذُ! اِنْ اَرَدْتَ عَیْشَ السُّعَداءِ; اگر مى خواهى زندگى سعادتمندانه اى داشته باشى،
وَ مَیْتَةَ الشُّهَداءِ; و به بالاترین مقامات، یعنى مقام شهدا دست یابى،
وَالنَّجاةَ یَوْمَ الْحَشْرِ; و اگر طالب نجات در روز قیامت هستى،
وَالاَْمْنَ یَوْمَ الْخَوْفِ; به دنبال پناهگاهى براى روزى هستى که همگان ترسانند،
وَالنُّورَ یَوْمَ الظُّلُماتِ; و در پى نورى هستى که در مراحل تاریک صحراى محشر تو را نجات دهد،
وَ الظِّلَّ یَوْمَ الْحَرُورِ; و چنانچه سایبانى مى خواهى که در مراحل داغ و سوزان قیامت حافظ تو از گرما باشد،
وَ الرِّىَّ یَوْمَ الْعَطَشِ; و طالب سیراب شدن در روزى هستى که همه عطشانند،
وَالْوَزْنَ یَوْمَ الْخِفَّةِ; و خواهان سنگین شدن ترازوى اعمال نیک در روزى هستى که کفّه اعمال سبک است،
وَ الْهُدى یَوْمَ الضَّلالَةِ; و مشتاق یافتن مسیر هدایت در روزى هستى که همه راه را گم کرده اند،
فَادْرُسِ الْقُرْآنَ; (براى دست یافتن به تمام این امتیازات) به تعلیم و فراگیرى و بحث و بررسى پیرامون قرآن بپرداز، و این امور را در قرآن جستجو کن».
جالب اینکه نمى فرماید: «براى دست یافتن به مقاصد بالا فقط قرآن تلاوت کن» بلکه بحث و بررسى و زانو زدن در مکتب قرآن را سفارش مى فرماید. مضامین و معارف قرآن را باید فرا گرفت، و آنها را باور کرد، و به آن جامه عمل پوشاند.
سپس مى فرماید: «فَإِنَّهُ ذِکْرُ الرَّحْمنِ، وَ حِرْزٌ مِنَ الشَّیْطانِ، وَ رُجْحانٌ فِى الْمیزانِ; علّت این امتیازات فراوان (که در سایه عمل به قرآن بدست مى آید) آن است که قرآن کلام خداوند، و نگهدارنده انسان در مقابل شیطان، و باعث سنگینى ترازوى عمل انسان در روز قیامت است».
