خشم و غضب از خطرناک ترین حالات انسان است که اگر جلو آن رها شود، گاه به شکل یک نوع جنون و دیوانگى و از دست دادن هر نوع کنترل بر اعصاب خودنمایى مى کند و بسیارى از تصمیم هاى خطرناک و جنایاتى که انسان یک عمر باید کفاره و جریمه آن را بپردازد، در چنین حالتى انجام مى شود و اگر مى بینیم قرآن مجید آن را دومین صفت پرهیزکاران بعد از صفت انفاق (در آیه 134 آل عمران) شمرده به خاطر همین است.

خشم و غضب همچون آتشى سوزان است که گاه یک جرقّه آن تدریجاً مبدل به دریایى از آتش مى شود، و خانه ها و شهرهایى را در کام خود فرو مى برد.

اگر تاریخ را ورق بزنیم مشکلات عظیمى را که در جوامع انسانى بر اثر شعله سوزان غضب و خشم به وجود آمده بررسى کنیم خواهیم دید که سرچشمه بسیارى از ضایعات و ناملائمات و حوادث دردناک همین خشم و غضب بوده است و خساراتى که دامن افراد و خانواده ها و اجتماعات را گرفته از بیشترین خسارات است.

با این اشاره به آیات قرآن باز مى گردیم و خطرات این رذیله و برکات حلم و بردبارى که نقطه مقابل آن است را مورد بررسى قرار مى دهیم.

1ـ وَالَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الاِْثْمِ وَ الْفَواحِشَ وَ اِذا ما غَضِبُوهُمْ یَغْفِروُنَ.   (شورى ـ 37)

2ـ اَلَّذینَ یُنْفِقُونَ فِى السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ وَ الْکاظِمینَ الْغَیْظِ وَ الْعافِینَ عَنِ النّاسِ و اللّه یُحِبُّ الُْمحْسِنینَ.   (آل عمران ـ 134)

3ـ وَذَاالنُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیَهِ فَنادى فِى الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّىِ کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ.   (انبیاء ـ 87)

4ـ اِنَّ اِبْراهیمَ لاََوّاهٌ حَلِیمٌ.   (توبه ـ 114)

5ـ اِنَّ اِبْراهیمَ لَحَلیمٌ اَوّاهٌ مُنِیبٌ.   (هود ـ 75)

6ـ فَبَشَّرْناهُ بِغُلام حَلیم.   (صافات ـ 101)

7ـ وَ اِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً.   (فرقان ـ 63)

8ـ خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ اَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ.   (اعراف ـ 199)