در جلد اوّل از این کتاب که بحث پیرامون اصول کلّى مباحث اخلاقى بود، بحثى پیرامون مبارزه با آفات اللسان (آفت هاى زبان) به عنوان یکى از نخستین گامهاى اصلاح اخلاق و تهذیب نفس و سیر و سلوک الى اللّه مطرح شد، وعده دادیم جزئیات آن در بحث هاى آینده عنوان خواهد شد. یکى از آنها مسأله غیبت است که از شایع ترین و زشت ترین و خطرناک ترین مفاسد اخلاقى است. و سبب هتک حیثیّت افراد، کشف اسرار، اشاعه فحشاء، و جسور ساختن گنهکاران در گناهانشان و سرانجام موجب تزلزل پایه هاى اعتماد در زندگى اجتماعى است.

بى شک بسیارى از مردم نقطه ضعف هایى دارند که غالباً پرده بر آن افتاده اگر این عیوب و نقطه ضعف ها آشکار گردد، اعتماد عمومى سلب مى شود، و مفاسد متعددى که در بالا اشاره شد سطح جامعه را فرا خواهد گرفت، به همین دلیل اسلام از آن شدیداً نهى کرده و در کتب علماى اخلاق غیبت به عنوان یکى از بدترین آفات زبان ذکر شده است (هر چند غیبت منحصر به زبان نیست از طریق قلم یا اشارات دست و چشم و ابرو نیز انجام مى شود).

و از آنجا که بدون پرهیز از این رذیله اخلاقى هرگز انسان در مسیر قرب الى الله به جایى نمى رسد و جامعه انسانى روح صلاح و سعادت را نمى بیند باید، براى آن اهمیت فوق العاده قائل شد.

گذاشتن لقب هاى زشت بر یکدیگر که غالباً در غیاب اشخاص از آن استفاده مى شود نیز شاخه اى از شاخه هاى غیبت است، هر چند گاهى تحت عنوان مستقلى از آن یاد شده است، از همین رو ما این دو بحث را همراه یکدیگر عنوان کردیم.

نقطه مقابل غیبت حفظ الغیب است، که انسان در پشت سر اشخاص از آنها به نیکى یاد کند، و اگر کسى از آنها غیبت کند به دفاع از حیثیت آنها برخیزد و با تعبیرات مختلفى که بعداً به آنها اشاره خواهد شد آبروى او را حفظ کند، و این یکى از فضایل مهم اخلاقى است. که برکات زیادى را براى فرد و جامعه همراه دارد.

به هر حال با توجه به اهمیت موضوع، قرآن مجید در آیات متعددى به سراغ این موضوع رفته و دستورهاى مؤکدى صادر نموده است:

1ـ ... وَلا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً اَیُحِبُّ اَحَدُکُمْ اَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ اَخیهِ مَیْتاً
فَکَرِهْتُمُوه.   (حجرات ـ 12)

2ـ وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَة لُمَزَة.   (همزه ـ 1)

3ـ اِنَّ الَّذینَ یُحِبُّونَ اَنْ تَشِیعَ الْفاحِشَةُ فِى الّذینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ اَلیمٌ فِى الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ.   (نور ـ 19)

4ـ لا یُحِبُّ اللّهَ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ اِلاّ مَنْ ظُلِمَ وَ کانَ اللّهُ
سَمیعاً عَلیِماً.   (نساء ـ 148)