سؤال 1739 ـ گرفتن اعضا از کسانى که به دلایلى غیر از قصاص محکوم به اعدام مى شوند، با اجازه و رضایت خود متّهم، در بیمارستان و اطاق عمل براى پیوند به افراد مسلمان نیازمند و نجات جان آنان، چه حکمى دارد؟ به عبارت دیگر در مواردى که شرع مقدّس و قانون نوع اعدام رامشخّص ننموده، اعضایى از آنها برداشته شود به شکلى که با این کار (برداشتن عضو مثل قلب، ریه، کبد و مانند آن) متّهم فوت خواهد کرد، که این کار نوعى اعدام تلقى خواهد شد، آیا این کار جایز است؟
جواب: دلیلى بر جواز این نوع اعدام نیست.
سؤال 1740 ـ اگر بگوییم که افراد مى توانند وصیّت نمایند که جسدشان یا قطعاتى از اعضاى بدن آنها، براى نجات جان بیماران نیازمند و یا بالا بردن دانش پزشکى دانشجویان و اساتید در اختیار قرار گیرد، آیا مى توان در قبال آن پولى تعیین نمود تا در مصرفى که در وصیّتنامه آمده صرف شود؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال 1741 ـ در مواردى که عضو پیوندى براى نجات جان مسلمانى ضرورى باشد و یا عدم استفاده از آن سلامت مسلمان دیگرى را به خطر اندازد، آیا کسب اجازه جهت برداشت آن از اولیاى میّت یا از خود میّت در حال حیات لازم است؟
جواب: الزامى نیست; ولى بهتر است کسب اجازه شود.
سؤال 1742 ـ آیا در مورد اعضاى پیوندى که بر روى آن عملیّات آماده سازى انجام مى گیرد، دریافت هزینه آماده سازى آن از بیمار، جایز است؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال 1743 ـ خرید و فروش موادّى که از اعضاى پیوندى انسان استخراج مى گردد نظیر پروتئین، فاکتور تحریک کننده استخوان سازى و نظایر آن چه حکمى دارد؟
جواب: جایز است; هرچند بهتر است پول را در مقابل اعمالى که روى آن مواد انجام مى دهند، بگیرند.
سؤال 1744 ـ آیا استفاده از اعضاى پیوندى تهیّه شده در کشور ما، براى مسلمانان دیگر کشورهاى اسلامى جایز است؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال 1745 ـ در صورتى که در اثر وقوع بیمارى لاعلاج و پیشرونده از نظر پزشکان مرگ حتمى قریب الوقوع باشد، آیا مى توان از اعضاى بدن بیمار نظیر قلب، کلیه و کبد براى پیوند به بیماران و نجات جان آنان استفاده کرد؟
جواب: جایز نیست; مگر در مورد مرگ مغزى که بطور قطع قابل بازگشت نیست.
سؤال 1746 ـ با توجّه به قوانین اسلامى در رابطه با اصالت روح، آیا پیوند مغزى در جمجمه انسان دیگرى امکان دارد؟ به عبارت دیگر آیا جسم پیوند زده شده با مغز پیوندى، هویّت شخصیّتى خود را از دست داده و روح شخص پیوند خورده به شخص پیوند زده شده انتقال مى یابد؟
جواب: در حال حاضر این مسأله به عنوان یک فرضیّه مطرح است; ولى عملاً کارى انجام نگرفته است تا بتوان درباره آن بحث کرد; اگر چنین امرى انجام گیرد، باید دید فرد مزبور با مغز جدید، شخصیّت فرد اوّل را نشان مى دهد یا دوّم را و یا شخص ثالثى خواهد شد، تا احکام آنها تبیین گردد.
سؤال 1747 ـ آیا بر پزشکى که قادر بر پیوند اعضاى مختلف مى باشد واجب است با این کار جان انسانى را نجات دهد؟
جواب: در صورتى که بتواند او را از مرگ نجات دهد، واجب است.
سؤال 1748 ـ امروزه علم پزشکى بسیار پیشرفت نموده است و پزشکان مى توانند بعضى از اعضاى فردى را که بطور طبیعى فوت کرده، و حتّى ضربان قلب او نیز از کار افتاده، به بیمارانى که در خطر مرگ هستند و یا زندگانى پرمشقّت و رنج آورى دارند پیوند زنند (مانند کلیه، استخوان، کبد، چشم و...) آیا این عمل جایز است؟
جواب: در فرض مسأله اشکالى ندارد.
سؤال 1749 ـ در مورد محکومین به اعدام یا حبسهاى طولانى، آیا قاضى یا حاکم شرع مى تواند به لحاظ مصلحت، تخفیف کیفر محکوم را موکول به اهداى عضوى براى نجات مسلمانى از بیمارى یا مرگ نماید؟
جواب: هرگاه محکوم راضى به این امر باشد و ضرر مهمّى براى او نداشته باشد، جایز است; ولى هرگاه انعکاس خارجى این امر، نامطلوب و دستاویزى براى دشمنان اسلام گردد باید از آن پرهیز کرد.
