سؤال 734 ـ نظر حضرتعالى درباره بازى شطرنج با دستگاه کامپیوتر چیست؟

جواب: اگر شطرنج در عرف عام از صورت قمار خارج شده باشد و به عنوان ورزش شناخته شود مانعى ندارد; خواه با کامپیوتر باشد یا غیر آن.

سؤال 735 ـ با توجّه به روایات شطرنج که از برخى حرمت و از برخى کراهت استفاده مى شود و با توجّه به آنچه از «شیخ طوسى»(رحمه الله) در «مبسوط»، و «شافعى» در کتاب «الامّ» نقل شده که «سعید بن مسیب» و «سعید بن جبیر» که مقامشان بر همه واضح است، شطرنج را با مهارت تامّ بازى مى کردند به سؤالات زیر پاسخ فرمایید:

الف) روایاتى نظیر «الشطرنج میسر»(1) با توجّه به این که همه مفسّرین و لغویّین میسر را «قمار با رهن» معنا کرده اند، آیا به تناسب حکم و موضوع و یا انصراف، به بازى با رهن حمل نمى شود؟

جواب: احتیاط واجب این است که از قمار، چه با شرط و چه بى شرط، اجتناب شود و دلیل منحصر به روایت فوق نیست و اگر شطرنج قمار باشد بدون شرط بندى نیز اشکال دارد.

ب) آیا بازى ایشان، (سعید بن مسیّب و سعید بن جبیر) در عصر حضور و نرسیدن ردعى از امام(علیه السلام) براى ایشان، نمى تواند دلیل بر جواز باشد؟

جواب: وصول این خبر ـ به فرض صحّت آن ـ به محضر امام(علیه السلام) از طرق عادى ثابت نیست.

1. وسائل الشّیعه، جلد 12، ابواب ما یکتسب به، باب 102، حدیث 12 و 14 و 15.