سؤال 85 ـ شخصى 35 سال در غسل کردن، اوّل سمت راست بدن و سپس سمت چپ و در مرحله سوم سر و گردن را غسل داده و با همین وضع حج رفته و نماز خوانده و روزه گرفته است، اکنون چه وظیفه اى دارد؟
جواب: نمازهاى خود را باید تدریجاً و بطورى که به زحمت نیفتد قضا کند; ولى روزه او صحیح است و در مورد حج باید طوافها و نماز طوافها و احتیاطاً سعى و تقصیر را اعاده کند و اگر خودش قادر به انجام این کار نیست از کسانى که به حج یا عمره مى روند بخواهد تا به نیابت او تمام طواف هاى عمره و حج و نمازهاى آنها و همچنین احتیاطاً سعى و تقصیر را از طرف او بجا آورند.
سؤال 86 ـ این جانب دختر 16 ساله اى هستم که مى خواستم نظر حضرتعالى را در مورد کوتاه نمودن موهاى زاید بدن قبل از ازدواج جویا شوم; زیرا مادرم من را از این کار منع مى کند، ولى دبیران دینى و قرآن در مدرسه همواره به کوتاه نمودن موهاى زاید سفارش مى کنند و مى گویند: «بلند بودن این موها باعث باطل شدن غسل مى گردد» حال وظیفه من چیست؟
جواب: کوتاه کردن موهاى زاید بدن نه تنها اشکالى ندارد، بلکه کار خوبى است; ولى بودن و نبودن آن ضررى براى غسل ندارد، امّا در مواردى که متعارف است دوشیزه ها موهاى زاید را از بین نمى برند (مانند اصلاح ابرو و صورت) بهتر است مراعات عرف و عادت را بکنند.
سؤال 87 ـ افرادى که به علّت قطع نخاع و یا علل دیگر نمى توانند خودشان غسل کنند و مجبورند نایب بگیرند، نایب چگونه باید این افراد را غسل دهد؟
جواب: باید طبق آداب غسل ترتیبى یا ارتماسى آنها را غسل دهند، یعنى در غسل ترتیبى اوّل آب را روى سر و گردن آنها بریزند، سپس طرف راست را بشویند و بعد طرف چپ را، البتّه خود آنها نیّت غسل مى کنند.
سؤال 88 ـ مدّتى قبل، تقریباً در همه امور در دام وسواس افتادم. اکنون تا حدودى آن را از خود دور کرده ام، ولى مشکلى که هنوز دارم طول کشیدن غسل (در حدود 40 دقیقه) و گاهى هم تکرار الفاظ نماز است. لطفاً مرا راهنمایى کنید.
جواب: بهترین راه براى ترک وسواس، بى اعتنایى به آن است; یعنى ملاحظه کنید دیگران چه مقدارى مثلاً براى غسل معطّل مى شوند، شما هم چنین کنید، مثلاً 10 دقیقه یا حدّاکثر یک ربع ساعت، اگر شیطان گفت درست نشد، اعتنا نکنید، عمل شما صحیح است و نگران نباشید، و ما مسئولیّت آن را بر عهده مى گیریم.
