مسأله 358 ـ نماز جمعه تنها توسّط مردان منعقد مى شود; ولى زنان هم مى توانند در آن شرکت کنند.

مسأله 359 ـ نماز جمعه باید به جماعت برگزار شود و نمى توان آن را بطور فرادى بجا آورد.

مسأله 360 ـ همه شرایطى که در نماز جماعت معتبر است، در نماز جمعه نیز لازم است; مانند نبودن حائل، بالاتر نبودن جاى امام، فاصله بیش از حد در میان صفوف و افراد و غیر اینها(1).

مسأله 361 ـ همه شرایطى که در امام جماعت لازم است، باید در امام جمعه هم باشد; مانند عقل، ایمان و عدالت; ولى امامت زنان در نماز جمعه جایز نیست; هرچند در نمازهاى دیگر، براى خودشان جایز باشد.

مسأله 362 ـ کمترین فاصله لازم بین دو نماز جمعه یک فرسخ است، بنابراین اگر فاصله کمتر باشد نماز جمعه دوّم باطل است و اگر هر دو با هم خوانده شود هر دو باطل است.

مسأله 363 ـ کمترین عدد لازم براى انعقاد نماز جمعه، پنج نفر است که باید یکى از آنها امام باشد; پس نماز جمعه با کمتر از پنج نفر واجب نیست و منعقد نمى شود; ولى اگر هفت نفر و بیشتر باشند، فضیلت نماز جمعه بیشتر خواهد بود.

مسأله 364 ـ در صورت وجود شرایط لازم، نماز جمعه بر ساکنین شهرها، شهرک ها، حاشیه نشینان، روستاییان، چادرنشینان و عشایر و بیابانگردهایى که روش زندگى آنها به همین صورت است واجب تخییرى است.

مسأله 365 ـ فاقدین شرایط وجوب نماز جمعه، اگر اتّفاقاً در نماز حاضر شوند، یا با مشقّت خود را به آن برسانند، نمازشان صحیح است و نماز ظهر بر آنها واجب نیست. همچنین کسانى که با وجود باران، یا سرماى شدید، یا نداشتن پا، یا عضو دیگر، که موجب مشقّت و اسقاط تکلیف نماز جمعه است، در نماز جمعه شرکت کرده اند، نمازشان صحیح است و نیز نماز جمعه پسران نابالغ صحیح است; گرچه نمى توانند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشند، همان گونه که نمى توانند به تنهایى تشکیل نماز جمعه بدهند.

مسأله 366 ـ مسافر مى تواند در نماز جمعه شرکت کند، و در این صورت نماز ظهر از او ساقط است; لکن مسافرین بنابر احتیاط واجب به تنهایى (بدون شرکت غیر مسافرین) نمى توانند نماز جمعه تشکیل دهند; بلکه باید نماز ظهر بخوانند. مسافر نمى تواند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشد; ولى اگر مسافرین قصد اقامه (ده روز یا بیشتر) بنمایند مى توانند نماز جمعه تشکیل دهند.

مسأله 367 ـ زنان مى توانند در نماز جمعه شرکت کنند و نمازشان صحیح و مجزى از نماز ظهر است; امّا به تنهایى (بدون شرکت مردان) نمى توانند نماز جمعه تشکیل دهند، همان گونه که نمى توانند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشند بنابر احتیاط واجب.

1. درباره شرایط، موانع، مبطلات، خلل، شک، سهو و غیره، به فصل مربوط به نماز جماعت در توضیح المسائل ما مراجعه شود.