سؤال 825 ـ یکى از طرفین مصالحه مى داند که این صلح باعث تلف و تضییع حقّ او مى شود; ولى به خاطر فشار طرف مقابل و اِعمال زور از ناحیه او، یا هر کس دیگر، تن به آن مصالحه مى دهد و ظاهراً قبول مى کند. آیا این صلح ارزش دارد؟
جواب: مصالحه اجبارى اعتبارى ندارد; ولى اگر ظاهراً مصالحه درست بوده و بعد بخواهد ادّعاى اجبار کند، پذیرفته نیست; مگر این که دلیل شرعى بر این امر اقامه کند.
سؤال 826 ـ شخصى داراى چندین فرزند است. آیا در زمان حیاتش و بدون اطّلاع بعضى از فرزندان، مى تواند مقدارى از املاکش را به بعضى دیگر از فرزندانش مصالحه کند؟
جواب: هر کس حق دارد در حال سلامت و در حال حیات خود هرگونه تصرّفى در اموال خود بنماید و به هر کس ببخشد.
سؤال 827 ـ شخصى در زمان حیات خویش، تمام اموال خود را با شرایط زیر به همسرش صلح نموده است.
الف) مادام الحیاة اختیار منافع آن، حتّى خیار فسخ، با شخص مصالِح باشد.
ب) بعد از فوت مصالِح، متصالح لها هزینه تجهیز و انجام وصایاى او را بپردازد.
ج) متصالح لها حقّ واگذارى املاک مورد مصالحه را به غیر در زمان حیات خود ندارد.
د) بعد از وفات متصالح لها نصف مایملک بین ورثه مصالِح تقسیم شود و نصف دیگر با اذن ورثه در خیرات و مبرّات مصرف شود.
با توجّه به اجمالى که گذشت; آیا این صلح با شرایط مذکور صحیح است؟
جواب: خالى از اشکال نیست.
سؤال 828 ـ مادربزرگ پدرى ام در سال 1361 فوت نموده و ترکه خود را، که شامل 3 سهم خانه و سه سهم آب و املاک مى باشد، طبق صلح نامه اى که الآن موجود است به پدربزرگم مصالحه نموده و 3 سهم دیگر خانه را جهت مخارج پس از فوتش به فرزندانش سپرده است. مراتب مذکور انجام شده و 3 سهم آب و املاک که حاشیه صلح نامه مى باشد در زمان حیات پدربزرگم به او مصالحه شده بود تا پس از فوت ایشان طبق سهم الارث بین فرزندان تقسیم گردد، پدر بزرگم در سال 74 فوت نمود، قبل از فوت یک سهم آب و املاک که از مادربزرگم در اختیار داشت را به دو نفر از نوادگان پسرى خود (به نام حسن و حسین) صلح نمود، آیا پدربزرگم اختیار داشته است که یک سهم آب و املاک مصالحه شده از مادربزرگم را به دو نفر از نوادگان خود صلح نماید؟
جواب: اگر مادربزرگ منافع آن را در حال حیات به او صلح کرده و شرط نموده که بعد از وفات او، در میان ورثه تقسیم شود، حق نداشته است عین آن را به کسى بدهد.
