1ـ دلیل اول (محکومیت عوامل گناه در وجود پیامبران) تنها عصمت آنها را بعد از عصمت و نسبت به گناهان عمدى اثبات مى کند، زیرا امورى که عوامل گناه را در هم مى شکنند (علم، ایمان، تسلط بر نفس و مانند آن) هنگام بعثت به حد کمال نهایى خود مى رسند. با مطالعه شرح دلیل اول، این حقیقت کاملا روشن مى گردد. همچنان که اختصاص این دلیل به گناهان عمدى نیز از آن معلوم مى شود.
2ـ دلیل دوم (جلب اطمینان عمومى) مى تواند لزوم عصمت را نسبت به گناهان عمدى و سهوى در قبل و بعد از زمان بعثت اثبات کند، زیرا وجود یک سوء سابقه براى یک رهبر بزرگ ـ آن هم یک روحانى ـ کافى است ه موقعیت او را در دل ها متزلزل سازد.
البته ممکن است کسى در آغاز جوانى گناهى کند و سپس توبه نماید و پس از سال ها در یک پست مهم مورد توجه واقع شود و مردم به او اعماد کنند، اما باید تصدیق کرد که این اعتماد یک اعتماد صد در صد و بدون دغدغه نیست، زیرا مردم مى گویند: این آقا تا چند وقت پیش فلان کاره بوده، حالا آمده رهبر جمعیت شده!
بنابراین هر لحظه که پیشینه بد او به خاطر مى آید، خواه نا خواه یک نوع بد گمانى و سوء ظن در دل افراد ایجاد خواهد کرد، اما اگر هیچ افزش و گناهى از او سر نزده باشد، مى تواند از اعتماد کامل و صد در صد قطعى مردم برخوردار گردد و به این دلیل باید پیامبران در تمام دوران زندگى معصوم باشند.
گر چه گناهان سهوى نیز اطمینان و اعتماد را به طور کلى سلب نمى کند، اما در تزلزل عقیده افراد نسبت به عامل آن مؤثر است. شما فرض کنید که یک شخصیّت برجسته سیاسى، علمى و یا روحانى از روى اشتباه مرتکب قتل نفس شود، به طور مسلم در مدت کوتاهى وجاهت اجتماعى خود را به مقدار قابل توجهى از دست مى دهد. خلاصه گر چه کسى که مرتکب گناه سهوى شده، عقلا مقصر نیست، اما خواه ناخواه عمل او یک اثر روانى در افکار توده مردم دارد و ایجاد تنفّر خواهد نمود.3
3ـ دلیل سوم (بى نتیجه ماندن هدف بعثت پیامبر در صورت معصوم نبودن) نیز مانند دلیل اول است، یعنى موضوع عصمت از گناهان را بعد از بعثت اثبات مى کند و دلالت آن بر موضوع عصمت از گناهان سهوى نیز قابل بحث است.
این بود خلاصه ارزیابى دلائل عصمت، ولى به طور کلى از مجموع این سه دلیل مسئله عصمت نیز اثبات مى گردد.
