شیوه کنترل خود به خود یک شیوه بسیار حساب شده اسلامى است که جلو افزایش بى حساب و نامعقول سرمایه را مى گیرد.

این سؤال در رابطه با اقتصاد اسلامى، و مخصوصاً مسائلى که بعد از انقلاب مطرح شده، براى همه مطرح است که آیا بعد از قبول اصل «مالکیّت فردى» در اسلام، و منحصر نبودن مالکیّت در «مالکیّت عمومى» و «مالکیّت دولت» چگونه مى توان مالکیّت فردى را مهار کرد، و ضابطه اسلامى مهار کردنش ـ که خالى از هر گونه فکر التقاطى و گرایش به شرق و غرب باشد در این رابطه چیست؟

در حقیقت این سؤال از آن جا پیدا شده که در نظام پوسیده گذشته (منظورم نظام شاهنشاهى و امثال آن است) به مالکیّتهاى از نوع فردى برخود مى کردیم که از نظر وسعت ابعادش راستى وحشتناک بود: خانه هاى عجیب چندین هکتارى، فرشهاى گرانبهائى که قیمتش سرسام آور بود، وسائل تزئینى بى نظیر و در عین حال احمقانه اى که تنها بعد از بثمر رسیدن انقلاب اسلامى و راه یافتن مردم بدورن این قصرها چگونگى اش فاش شد، و ذخائر هنگفت بانکها، باغها و زمینهائى که ابعدش را مى بایست با کیلومتر (نه با جریب و هکتار) تعیین کرد و مانند ایها از جواهرات و عتیقه ها و ...

گروهى فکر مى کنند اگر مالکیّت فردى آزاد گذارده شود و از نظر «کمیّت» مقدارى براى آن تعیین نشود مهار کردن آن ممکن نیس، و سر از زندگیهاى افسانه اى از قبیل آنچه گفته شد در مى آورد که با هیچ منطق و مذهب و قانونى سازگار نمى تواند باشد.

ولى با توجّه به اینکه بدست آوردن مالکیّت فردى در اسلام چندین شرط اساسى دارد، روشن مى شود که اصولا چنین مالکیّت هائى در اسلام غیر متصوّر است، بلکه در اسلام یک نوع «کنترل خود به خود» در نحوه مالکیّت و ابعاد ان وجود دارد که ذیلا مى خوانید: