در بافت جامعه اسلامى مسأله «توزیع عادلانه ثروت» و مبارزه با «تراکم» و «تکاثر» و «کنز» و برخوردارى از یک «اقتصاد سالم و مستقل» یکى از ارکان اصلى است.
فراموش نمى کنم در عصر طاغوت در آن موقع که سانسور بشدت در مطبوعات حکومت مى کرد روزى مدیر کل مطبوعات وقت، ضمن گلایه و شکایت از مندرجات «مکتب اسلام» (همان مندرجاتى که هم عده اى از مردم از آن ناراضى بودند چون به گفته آنان زیاد داغ نبود، و هم دولت طاغوتیان چون تحریک آمیز و خطرناک و بر خلاف مصالح عالیه کشور بود)! مى گفت: مى دانید امتیاز مجله مکتب اسلام، دینى و علمى است، بنابراین نویسندگان حق ندارند فراتر از این موضوع بروند و در مسائل سیاسى دخالت کنند!
سپس اضافه کرد باید: از نماز بنویسید از روزه بنویسید ...!
امّا چون سکوت و نگاه پر معناى مرا دید، پیش از آنکه سخن بگویم فوراً خودش افزود: مى دانم خواهید گفت: اسلام امر به معروف هم دارد، نهى از منکر و جهاد هم دارد، ولى آقا! ... اینها را نمى توان نوشت! ...
دیدم حتى این «مدیر مأمور» نیز مى داند که اسلام منحصر به یک رشته مسائل عبادى نیست (هر چند عبادتهایش نیز اگر بگونه صحیح انجام گیرد حرکت آفرین است) بلکه مجموعه اى است از مسائل حیات و زندگى باتمام نیازهایش، امّا از آنجا که، راه آنها، راهتسلیم در مقابل اسلام نبود، بلکه به پیروى ازم کتب منافقان (نؤمن ببعض و نکفر ببعض تا آنجا قبولش دارند که با منافعشان سازگار است، در غیراین صورت با آن، خداحافظى مى کنند، لذا سعى دارند اسلام را از هر گونه تحرکى جدا سازند.
قرآن چه زیبا و رسا درباره موق اسلام در برابر مسائل زندگى سخن گفته: «اى ایمان آورندگان! دعوت خدا و پیامبرش را اجابت کنید، آنگاه که شما را به سوى «حیات و زندگى» فرا مى خواند»
بدیهى است آئینى که در کلمه «حیات و زندگى» خلاصه مى شود، و براى تمام گروهها و قشرها زندگى ساز است، نمى تواند براى مسأله حیاتى اقتصاد دقیق ترین برنامه را تنظیم نکند.
آنها که وقتى سخن از «مکتب اقتصادى اسلام» به میان مى آید با تعجب مى گویند مگر مذهب نیز مکتب اقتصادى دارد؟ مسلماً الگوى مذهب را از مذاهبى همچون «مسیحیت کنونى» گرفته اند که بر اثر تعریف ها و دگرگونى ها عملا مرده است، و در حال حاضر تقریباً در مراسم تولد و ازدواج و مرگ و نیایش هاى مخدر روز یکشنبه و گناه بخشى (داد آرامش کاذب به گناهکاران) و دست بالا توصیه هاى بى رمق اخلاقى، خلاصه مى شود.
بهر حال على رغم اینگونه پندارها، اسلام نه تنها براى مسائل اقتصادى برنامه دارد، بلکه اولویت خاصى که در خور این موضوع حیاتى است براى آن قائل شده است.
اسلام از دو زاویه مختلف، مسائل اقتصادى را مورد دقّت قرار مى دهد:
