براى کسى بگو که بى اطّلاع باشد، آخر خودت هم که اینها را مى شناسى چرا خودت را به آن در زده اى؟ مگر فلانى نیست که از رباخواران شهر است، مگر آن دیگرى نیست که میز اداره را با حقّه و رشوه عاجز کرده؟ آن جوانانى هم که طرف چپ اتاق نشسته بودند که هر دو مى دانیم چکاره اند. رفیقم گفت اینها را گفتى بیا و دل هاشان را ببین چه صفایى دارد چقدر اهل دلند، این قدر اهل ظاهر نباش، باطن را باید درست کرد، نشنیده اى حافظ مى گوید:
نصیب ماست بهشت اى خداشناس برو *** که مستحقّ کرامت گناهکارانند
ترسم که روز حشر عنان بر عنان رود *** تسبیح شیخ و خرقه رند شراب خوار
رندى و هوسناکى در عهد شباب اولى *** چون پیر شدى حافظ از میکده بیرون رو
نگویمت همه سال مى پرستى کن *** سه ماه مى خور و نه ماه پارسا مى باش
مباش در پى آزار و هر چه خواهى کن *** که در شریعت ما غیر از این گناهى نیست
برادر! شاید همین هرزه مرزه ها از همه بهتر باشند، گفتم: کم کم بنا کردى حرف هاى دور از منطق بگویى، چگونه مى شود آدم خوش عمل با آدم بد عمل یکسان باشد؟ اینها حرف هایى است که بى بندو بارها براى فرار از تکلیف قطار مى کنند، ما مسلمانیم و وظایف دینى مان را بلدیم، مى دانیم مردم ظالم و ستمگر، رباخوار و میگسار، بى نماز و روزه مستحقّ آتش اند; اگر دین و قرآن را قبول داریم. اگر هم قبول نداریم که شما آن طرف جوى و ما این طرف، ما هرگز به خدا افترا نمى بندیم، عقل داریم و چیز مى فهمیم، حالا حافظ بگوید خوب و هر کس بگوید اگر غرضشان آن است که شما به نفع خود تمام مى کنید، ابداً ارزشى ندارد. من مى گفتم چرا مردم به صوفیگرى هجوم مى آورند، پس منطقشان همین است. به یاد دارم در تاریخ فلسفه سال ششم دبیرستان (دکتر خزائلى) مى خواندم «کم کم تصوّف دکّانى شد که هرکس مى خواست خود را از آداب دینى و عرفى برهانَد، صوفى مى شد و قلندرى پیش مى گرفت». رفیقم قدرى سست شد، او خیال مى کرد من آن قدر ساده ام که با چهار تا شعر درست و نادرست تحت تأثیر واقع شده و از فردا یک نوچه درویش به جرگه فقرا اضافه مى شود، ولى سخنان توأم با احساسات مرا که شنید به دست و پا افتاد و گفت: خوب کارى به این حرف ها نداریم.