درویش: حرف هاى عجیبى مى شنوم. شیخ عطّار در حالات حسن بصرى قلم فرسایى ها کرده، از جمله گوید: از کوزه پیامبر آب آشامید و علم غیب مى دانست. در زهد و عبادت او مى نویسد: حسن بر بام عبادت مى کرد، آن قدر اشک ریخت که از ناودان جارى شد و بر سر رهگذران ریخت!... حضرت آقا، اشک و ناودان کجا و حق دادن به عایشه و اصحاب جمل کجا؟
ادیب زاده: لابد چشمان حسن بصرى چشمه کوهستانى بوده که این طور از آن اشک مى جوشیده است!
آقاى فاضل: اوّلا حسن بصرى پیامبر را ندیده و به نوشته مورّخان(1) او دو سال به آخر خلافت عمر مانده متولّد شده است، پس پیامبر کجا و حسن بصرى کجا؟ ثانیاً اگر حسن بصرى مرد زاهد و علاقه مند به دودمان علوى بود، با اینکه نزدیک نود سال عمر کرد و با پنج تن از ائمّه(علیهم السلام) همعصر بود و در سال 110 هجرى درگذشت(2)، چرا نه در جنگ هاى جمل و صفّین و نهروان با على(علیه السلام)همکارى کرد، نه بعد از آن حضرت با امام حسن(علیه السلام) هم داستان شد و نه با امام حسین(علیه السلام) در واقعه کربلا شرکت جست؟ او فقط زهد دروغین خود را براى پشت بام گذاشته بود؟ علماى رجال(3) وقتى به نام «زهّاد ثمانیه» مى رسند، یکى از چهار تن که از زهدفروشان بودند حسن بصرى را مى شمارند که عقیده ثابتى نداشته، به مزاق هر کسى سخن مى رانده، از دشمنان و مخالفان امیرمؤمنان على(علیه السلام)بوده است.(4)
درویش: خوب دیگر دست از حسن بصرى برداریم، او هر که بوده براى خودش، بیاییم و دیگران را ببینیم... .
آقاى فاضل: حسن بصرى را ما به حساب شما نگذاشتیم در کتاب هاى خودتان، از جمله تذکره عطّار، نفحات جامى، طرائق، دیوان شاه نعمت اللّه، از مشایخ طریقت شمرده مى شود.

 (1). ابن خلکان در طرائق.
(2). همان.
(3). روضات نقل از نجاشى.
(4). رجال ممقانى، ص 270 به نقل از ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغه.